نحوه کاشت مرزه
بذر مرزه از جمله بذرهایی است که در حالت عادی معطر بوده و رایحه‌ای عجیب از خود پراکنده می‌کند. از گیاه مرزه در صنعت داروسازی و پزشکی به صورت گسترده مورد استفاده می‌شود و قدرت آن را دارد که دستگاه گوارشی انسان را ضدعفونی کرده و نقش اشتها آوری برای او بازی کند. همچنین می‌تواند در درمان ناراحتی‌های کبد، ریه و دل درد نقش بسیار موثری داشته‌باشد. ناگفته نماند که گیاه مرزه در طب سنتی ایران برای از بین بردن بلغم توانمند است. در این مقاله نحوه کاشت بذر مرزه و نحوه رشد و نگهداری گیاه آن را به شما خواهیم گفت.
گیاه مرزه یکی از سبزی‌های بسیار پرکاربرد است و شما براحتی می‌توانید بذر مرزه را در خاک باغچه و یا گلدان منزل خود بکارید. گیاه مرزه بومی مدیترانه است که یک ساله بوده و بیشترین رشد و کاربرد آن در تابستان نمود پیدا می‌کند. برگ‌های گیاه مرزه را هم به شکل تازه و هم به شکل خشک شده استفاده می‌کنند، که برگ‌ها دارای شکلی باریک و بلند هستند و در زمان گلدهی نیز گل‌هایی صورتی، بنفش و ریز به شما خواهد داد. در ادامه نحوه کاشت و نگهداری آن را برای شما شرح خواهیم داد.
کاشت مرزه
بهترین زمان کاشت پس از پایان فصل سرما در بهار است.
بستر مورد کشت را آماده و آن را خوب نرم کنید.
بذر را در عمق مناسبی از خاک مورد کشت بکارید و روی آن را با لایه نازکی از خاک بپوشانید.
گیاه را آبیاری کنید و تا زمان جوانه زنی آن را مرطوب نگه دارید.
پس از گذشت حدود یک تا نهایتاً سه هفته بذر گیاه مرزه جوانه می زند.
آماده سازی خاک
بعد از برداشت محصول سال قبل، در اولین فرصت کود حیوانی کاملاً پوسیده در صورت نیاز به زمین اضافه می گردد. سپس شخم متوسطی (به عمق 25 تا 28 سانتی متر) زده می شود. پس از اینکه کلوخه ها به وسیله دیسک خرد شدند زمین را تسطیح می کنند. بعد از تسطیح، کودهای شیمیایی مورد نیاز گیاهان به خاک اضافه می شوند. در فصل پائیز هنگام آماده سازی خاک افزودن 50 تا 60 کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر و 60 تا 80 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاس ضروری است. همچنین افزودن 50 تا 80 کیلوگرم در هکتار ازت در فصل بهار هنگام آماده سازی زمین برای کاشت گیاه در افزایش عملکرد نتایج مطلوبی دارد. اواخر زمستان بستر خاک را برای کاشت بذر آماده می نمایند.
حدوداً از دو الی شش هفته قبل از آخرین هوای سرد آن را به صورت بذر داخل سینی نشا یا گلدان های کوچک قرار دهید.
در هر گلدان دو بذر قرار دهید و پس از جوانه زدن گیاه قوی تر را در خاک قرار دهید.
هر بذر بین 7 الی 12 سانتیمتر با یکدیگر فاصله دارد.
برای رشد و جوانه زدن بذر مرزه به گرما و نور مستقیم احتیاج داریم.
آبیاری آن به طور مرتب باید انجام شود تا سطح خاک مرطوب باشد.
پس از اینکه حدود 15 سانتی متر رشد کرد قابل برداشت است.
در اواخر تابستان گل های صورتی زیبایی می دهد که دارای دانه های مرزه است.
میزان بذر مرزه موردنیاز
میزان بذر مصرفی از مرزه در هر 10 متر مربع زمین حدود 20 گرم می باشد.
گیاهان جوان مرزه حساس به سرما هستند به طوریکه در دماهای زیر صفر دچار سرمازدگی شده و خشک می شوند. دمای 20 تا 22 درجه سانتی گراد دمای مطلوب برای جوانه زنی این گیاه است. از این رو توصیه می شود در فصل بهار (اواخر ماه فروردین و اوائل ماه اردیبهشت) اقدام به کاشت مرزه نمود.
نیاز های آب و هوایی برای کاشت بذر مرزه
مرزه در طول رویش به هوای گرم و نور کافی نیاز دارد؛ به همین دلیل بهتر است گلدان حاوی بذر مرزه را در پشت پنجره نورگیر پرورش دهید تا بتوانید به نتیجه مطلوب دست یابید. (حداقل 6 الی 8 ساعت)
نوع خاک موردنیاز برای مرزه با توجه به بستر انتخابی کشت، متفاوت خواهد بود. اگر قصد دارید بذر مرزه را به صورت مستقیم در باغچه بکارید، بهتر است مقداری ورمی کمپوست و خاک برگ را به خاک معمولی باغچه اضافه کنید. در صورت کشت بذر مرزه در گلدان، مخلوط خاک باغچه، کوکوپیت و پیت ماس ترکیب ایده آلی به نظر می رسد.
بهترین زمان کاشت بذر مرزه
بهتر است از خشک شدن خاک بستر گیاه مرزه جلوگیری نمایید و سعی کنید همواره خاک را مرطوب نگه دارید، اما این به معنی خیس و غرقاب شدن خاک نیست. آبیاری بیش از اندازه باعث پژمردگی حاشیه برگ ها و سپس افتادن برگ ها می شود. قبل از سبز شدن گیاه، آبیاری باید به صورت روزانه صورت بگیرد و پس از سبز شدن، سه روز یکبار آبدهی کافی می باشد. با رسیدن فصل زمستان نیاز مرزه به آب کم شده و باید میزان آبیاری را کاهش داد.
بهتر است در زمان برداشت دقت شود تا از ضایعات و تلف شدن محصول بتوان پیشگیری نمود از این رو اولین چین یا برداشت مرزه می تواند در آغاز گلدهی آن باشد. برداشت و چین دوم گیاه مرزه معمولا در زمانی مابین شهریور و مهرماه انجام میگیرد.
نکته ای که در اینجا اهمیت دارد بحث تناوب زراعی می باشد. بر این اساس در زمینی که برداشت مرزه انجام گرفته می توان دوباره 3 سال دیگر در آن زمین مرزه کاشت.
گردآوری: بخش علمی بیتوته
