آشنایی با ریسپریدون؛ موارد استفاده، عوارض جانبی و موارد احتیاط

بیتوته جمعه 15 تیر 1403 - 08:57

آشنایی با ریسپریدون؛ موارد استفاده، عوارض جانبی و موارد احتیاط



ریسپریدون, ریسپریدون 1 میلی گرمی

موارد مصرف ریسپریدون

 

• نام دارو: ریسپریدون

• نام لاتین: Risperidone

• نام تجاری: Risperdal

• رده دارویی: داروهای ضِد روان‌پریشی و شیدایی دوقطبی

• اشکال دارویی: قرص

• فروش دارو: بانسخه

موارد مصرف ریسپریدون

• درمان برخی از اختلالات روانی/خلقی (مانند اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی ، تحریک پذیری مرتبط با اختلال اوتیسم و اختلالات مربوط به خوردن) 

• بهبود علائم مربوط به این شرایط، از جمله توهم، هذیان، نوسانات خلقی و رفتار پرخاشگرانه و در برخی موارد به بهبود اختلال استرس پس از سانحه

موارد منع مصرف ریسپریدون

بیماری پارکینسون: ریسپریدون می تواند علائم بیماری پارکینسون را بدتر کند یا باعث ایجاد علائم جدید در افراد مبتلا به این بیماری شود.

سابقه سکته مغزی: ریسپریدون خطر سکته مغزی را در افراد مسن مبتلا به زوال عقل مرتبط با بیماری آلزایمر افزایش می دهد.

بیماری قلبی: ریسپریدون می تواند باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون و سایر مشکلات قلبی شود. قبل از شروع مصرف ریسپریدون، در صورت ابتلا به هرگونه بیماری قلبی، به پزشک خود اطلاع دهید.

دیابت: ریسپریدون می تواند قند خون را افزایش دهد و خطر ابتلا به دیابت را در افراد در معرض خطر افزایش دهد.

بیماری کبد: ریسپریدون در کبد متابولیزه می شود، بنابراین در صورت ابتلا به بیماری کبدی، با احتیاط از آن استفاده کنید و به طور منظم عملکرد کبد خود را تحت نظر داشته باشید.

بیماری کلیه: ریسپریدون از طریق کلیه ها دفع می شود، بنابراین در صورت ابتلا به بیماری کلیوی، با احتیاط از آن استفاده کنید و به طور منظم عملکرد کلیه خود را تحت نظر داشته باشید.

صرع: ریسپریدون می تواند خطر تشنج را افزایش دهد.

دمانس: ریسپریدون می تواند خطر مرگ را در افراد مسن مبتلا به زوال عقل مرتبط با بیماری آلزایمر افزایش دهد.

مقدار و نحوه مصرف ریسپریدون

>مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

 

• اختلال دوقطبی:

• بزرگسالان: در ابتدا، 2 تا 3 میلی گرم (میلی گرم) یک بار در روز. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند. با این حال، دوز مصرفی معمولا بیش از 6 میلی گرم در روز نیست.

• بزرگسالان مسن: در ابتدا، 0.5 میلی گرم 2 بار در روز. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند. با این حال، دوز مصرفی معمولا بیش از 6 میلی گرم در روز نیست.

• کودکان 10 تا 17 ساله: در ابتدا، 0.5 میلی گرم یک بار در روز، صبح یا عصر. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند. با این حال، دوز مصرفی معمولا بیش از 6 میلی گرم در روز نیست.

• کودکان زیر 10 سال: مصرف و مقدار مصرف باید توسط پزشک تعیین شود.

 

• تحریک پذیری همراه با اختلال اوتیسم:

• کودکان 5 تا 16 ساله با وزن 20 کیلوگرم (کیلوگرم) یا بیشتر: در ابتدا، 0.5 میلی گرم در روز. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند.

• کودکان 5 تا 16 ساله با وزن کمتر از 20 کیلوگرم: در ابتدا، 0.25 میلی گرم در روز. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند.

• کودکان زیر 5 سال: مصرف و مقدار مصرف باید توسط پزشک تعیین شود.

 

• اسکیزوفرنی:

• بزرگسالان: در ابتدا، 2 میلی گرم (میلی گرم) در روز. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند. با این حال، دوز مصرفی معمولا بیش از 16 میلی گرم در روز نیست.

• بزرگسالان مسن: در ابتدا، 0.5 میلی گرم 2 بار در روز. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند. با این حال، دوز مصرفی معمولا بیش از 6 میلی گرم در روز نیست.

• کودکان 13 تا 17 ساله: در ابتدا، 0.5 میلی گرم یک بار در روز، صبح یا عصر. پزشک شما ممکن است در صورت نیاز مقدار مصرف شما را تنظیم کند. با این حال، دوز مصرفی معمولا بیش از 6 میلی گرم در روز نیست.

• کودکان زیر 13 سال: مصرف و مقدار مصرف باید توسط پزشک تعیین شود.

عوارض جانبی ریسپریدون

• خواب آلودگی، سرگیجه ، سبکی سر ، افزایش آب دهان، حالت تهوع ، افزایش وزن یا خستگی 

• اشکال در بلع، اسپاسم عضلانی ، لرزش ، تغییرات روانی/خلقی (مانند اضطراب، بی قراری)، تنفس قطع شده در طول خواب

• این دارو به ندرت ممکن است باعث افزایش قند خون شما شود که می تواند باعث دیابت یا بدتر شدن آن شود. در صورت داشتن علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی/ادرار، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• این دارو همچنین ممکن است باعث افزایش وزن قابل توجه و افزایش سطح کلسترول (یا تری گلیسیرید) خون شما شود. این اثرات، همراه با دیابت، ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد.

• ریسپریدون به ندرت ممکن است باعث ایجاد وضعیتی به نام دیسکینزی دیررس شود . در برخی موارد، این وضعیت ممکن است دائمی باشد. در صورت بروز هر گونه حرکات غیرمعمول/کنترل نشده (به ویژه در صورت، لب ها، دهان ، زبان ، بازوها یا پاها) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• این دارو ممکن است یک ماده طبیعی خاص (پرولاکتین) ساخته شده توسط بدن شما را افزایش دهد. برای زنان، این افزایش پرولاکتین ممکن است منجر به شیر ناخواسته ، از دست رفتن/قطع قاعدگی یا مشکل در باردار شدن شود. برای مردان، ممکن است منجر به کاهش توانایی جنسی، ناتوانی در تولید اسپرم یا بزرگ شدن سینه ها شود. در صورت بروز هر یک از این علائم، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.

• در صورت بروز عوارض جانبی بسیار جدی، از جمله: سرگیجه شدید، غش ، تشنج ، فوراً به پزشک کمک کنید.

• این دارو به ندرت ممکن است باعث یک بیماری بسیار جدی به نام سندرم بدخیم نورولپتیک (NMS) شود. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید: تب، سفتی عضلات/درد/حساسیت/ ضعف ، خستگی شدید، گیجی شدید، تعریق ، ضربان قلب سریع/نامنظم، ادرار تیره ، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار).

• به ندرت، مردان ممکن است نعوظ دردناک یا طولانی مدت 4 ساعت یا بیشتر داشته باشند. اگر این اتفاق افتاد، مصرف این دارو را متوقف کنید و فوراً از پزشک کمک بگیرید، در غیر این صورت ممکن است مشکلات دائمی رخ دهد.

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.

 

ریسپریدون, ریسپریدون 1 میلی گرمی

عوارض جانبی ریسپریدون

 

تداخل دارویی ریسپریدون

• متوکلوپرامید 

• داروهای مسکن مانند کدئین، هیدروکودون

• داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام ، لورازپام ، زولپیدم)

• شل کننده های عضلانی (مانند کاریزوپرودول ، سیکلوبنزاپرین)

• آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین ، دیفن هیدرامین )

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

موارد احتیاط مصرف ریسپریدون

حساسیت به داروهای دیگر: قبل از مصرف ریسپریدون ، اگر به آن حساسیت دارید یا به پالیپریدون ؛ یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

 

مصرف ریسپریدون در دوران بارداری: در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. نوزادان متولد شده از مادرانی که در طول 3 ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند، به ندرت ممکن است علائمی از جمله سفتی یا لرزش ماهیچه ها، خواب آلودگی، مشکلات تغذیه/تنفس، یا گریه مداوم داشته باشند. اگر هر یک از این علائم را در نوزاد خود به خصوص در ماه اول مشاهده کردید ، فوراً به پزشک اطلاع دهید. از آنجایی که مشکلات روانی/خلقی درمان نشده می تواند یک بیماری جدی باشد، مصرف این دارو را متوقف نکنید مگر اینکه پزشکتان دستور دهد.

 

مصرف ریسپریدون در دوران شیردهی: این دارو وارد شیر مادر می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر روی شیرخوار داشته باشد. اگر کودک شما علائمی مانند سفتی یا لرزش ماهیچه‌ها، خواب‌آلودگی غیرمعمول یا مشکل در تغذیه را داشت، فوراً به پزشک اطلاع دهید. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

 

مصرف ریسپریدون در سالمندان: افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر و طولانی شدن QT حساس تر باشند. خواب آلودگی، سرگیجه و سبکی سر می تواند خطر افتادن را افزایش دهد.

 

مصرف ریسپریدون در کودکان: ریسپریدون دارویی ضد روانپریشی است که برای درمان اختلالات مختلف روانی از جمله اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و تحریک‌پذیری مرتبط با اختلال اوتیسم در کودکان و نوجوانان 5 تا 17 سال استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد

• ریسپریدون دارویی ضد روانپریشی است که به طور دقیق نحوه عملکرد آن

مشخص نیست. با این حال، تصور می شود که با مسدود کردن گیرنده های دوپامین و سروتونین در مغز عمل می کند. دوپامین و سروتونین پیام رسان های عصبی (مواد شیمیایی مغز) هستند که در تنظیم خلق و خو، تفکر و رفتار نقش دارند.

• ریسپریدون با مسدود کردن این گیرنده ها، فعالیت دوپامین و سروتونین را در مغز کاهش

می دهد. این امر می تواند به کاهش علائم اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و سایر اختلالات

روانی که ریسپریدون برای درمان آنها استفاده می شود، کمک کند.

شرایط نگهداری ریسپریدون

• در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. 

توصیه هایی برای مصرف کنندگان ریسپریدون

• این دارو ممکن است باعث شود کمتر عرق کنید و احتمال ابتلا به گرمازدگی را افزایش دهید. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرمازدگی شما شود، مانند کار سخت یا ورزش در هوای گرم یا استفاده از جکوزی خودداری کنید. وقتی هوا گرم است مایعات زیادی بنوشید و لباس سبک بپوشید. اگر بیش از حد گرم شدید، سریع به دنبال مکانی برای خنک شدن و استراحت باشید. اگر تبی دارید که از بین نمی رود، تغییرات روحی/خلقتی، سردرد یا سرگیجه دارید، فوراً به پزشک کمک کنید.

• اگر قبلاً دیابت دارید، قند خون خود را به طور مرتب طبق دستور بررسی کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک ممکن است نیاز به تنظیم داروهای دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی شما داشته باشد.

• این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. الکل یا ماری جوانا (حشیش) می تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. تا زمانی که هوشیاری خود را کامل بدست نیاورده اید رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید یا کاری را که نیاز به هوشیاری دارد انجام ندهید، از نوشیدنی های الکلی خودداری کنید.

• سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند دیورتیک ها /" قرص های آب ") یا شرایطی مانند تعریق شدید ، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. در مورد استفاده ایمن از ریسپریدون با پزشک خود صحبت کنید.

تذکر مهم

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته 

 

منبع خبر "بیتوته" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.