با توجه به اینکه حراجهای هنر خاورمیانه هر ساله در دو فصل بهار و پاییز برگزار میشوند، رقم فروش ۳۴۰میلیارد تومانی که بخش بیشتر آن مربوط به حراج تهران هم است، رکورد چندان قابلتوجهی نیست و حتی نشاندهنده کاهش فروش آثار ایرانی در بازارهای بینالمللی است.
«کریستیز»، «ساتبیز» و «بونامز» مهمترین خانهحراجهای فعال در بازار هنرمندان ایرانی هستند که در بهار ۱۴۰۳ نیز مزایدههای خاورمیانه خود را در شهرهای لندن و دبی برپا کردند. این گزارش با رصد دادههای حاصل از خرید و فروش آثار هنرمندان ایرانی در خانههای حراج در سطح دنیا، وضعیت بازار هنرمندان ایرانی در فصل بهار ۱۴۰۳ را بررسی کرده است.
به گزارش آرتچارت، حراج هنر خاورمیانه مدرن و معاصر ساتبیز، ششم اردیبهشتماه در لندن برپا شد. از ۱۷ اثر ایرانی ارائهشده ۱۲ اثر به فروش رسید تا مجموع فروش بالای ۹۰۰هزار دلاری برای آثار ایرانی این حراج ثبت شود و در صدر حراجهای پرفروش آثار هنر ایرانی در فصل بهار قرار گیرد.
رتبه دوم را حراج هنر مدرن و معاصر دبی کریستیز با مجموع فروش قریب به ۷۰۰هزار دلار به دست آورد که حاصل فروش هر ۱۶ اثرِ ایرانی بهنمایشدرآمده بود. در مقابل، آثار ایرانی در حراج بهار بونامز حضور کمرنگی داشتند؛ تنها ۶ اثر از کل ۱۰۹ اثر این حراج متعلق به هنرمندان ایرانی بود.
در پایان حراج هم ۴ اثر ایرانی فروخته شد و فقط حدود ۱۰۰هزار دلار به بازار آثار هنرمندان ایرانی تعلق گرفت.
ششم اردیبهشت ۱۴۰۳، حراج هنر مدرن و معاصر خاومیانه ساتبیز به صورت آنلاین چکش خورد. در میان آثار این حراج که به مدت چهار روز در لندن به نمایش عمومی درآمدند، مجموعهای از زوج مجموعهدار ایرانی، شیرین و رضا خازنی چشمگیر بود؛ ۱۳ اثر از کل ۷۰ اثر این حراج متعلق به این مجموعه و گرانترین اثر، بین تمام آثار ایرانی و غیرایرانی حراج هم از همین مجموعه بود: برآورد میشد «فیفی و گیتارِ» بهمن محصص بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار پوند چکش بخورد، اما رکورد ۳۰۰هزار پوندی (حدود ۳۸۰هزار دلاری) را ثبت کرد. رتبه دوم آثار گران حراج هم دیگر اثر بهمن محصص از شمایل فیفی بود و ۱۵۰ هزار پوند به فروش رفت. البته دو اثر از ایتیل عدنانِ لبنانی نیز همردیف با این اثر، در جایگاه دوم فروش نشست.
در بین آثار هنرمندان زن ایرانی، اثری از منیر فرمانفرماییان که در حراج هنر مدرن و معاصر کریستیز دبی ارائه شد، رکورد فصل بهار را شکست. این اثر که در سال ۱۳۵۳ خلق شده است، یکی از ۱۶ اثر ایرانی حاضر در این حراج بود. با فروش ۲۰۰هزار دلاریِ اثر منیر، عنوان گرانترین اثر حراج به یک هنرمند ایرانی رسید و با فروختهشدن هر ۱۶ اثر ایرانی، مجموع فروش آثار ایرانی به حدود ۷۰۰هزار دلار رسیدند تا هنرمندان ایران بیشترین سهم را در فروش حراج داشته باشند.
در مجموع، همانطور که پیش از این آمده است، رصد دادههای حاصل از وضعیت بازار آثار هنرمندان ایرانی در خانههای حراج در کشورهای مختلف، نشان میدهد در این حراجها دو رکورد به نام آثار ایرانی ثبت شده است: اثری از بهمن محصص که گرانترین اثر حراج خاورمیانه ساتبیز لندن شد و اثری از منیر فرمانفرماییان که در صدر آثار حراج کریستیز دبی نشست. بنابراین بریتانیا به یاری حراجهای لندن، پرفروشترین کشور برای آثار ایرانی در فصل بهار بوده است.
