به گزارش خبرنگار تابناک، ۲۴ شهریور سال جاری و در آستانه ورود به فصل سرد که هم زمان با افزایش تقاضای گازی کشور، به بررسی و ارائه راهکار‌های ناترازی گاز در فضای مجازی پرداخت بخش نخست این آسیب شناسی با عنوان «جزئیات تولید و مصرف گاز تا سال ۱۴۲۰/کاهش ۵۸۰ مترمکعبی تولید گاز» در ادامه بخش دوم آن را می‌خوانید.
حسن منتظر تربتی، معاون گازی وزیر نفت اسبق با حضور در فضای مجازی با بیان اینکه بخشی از درآمد شرکت ملی گاز ایران از محل فروش گاز است که فعلا این درآمد رقم قابل توجهی را به خود اختصاص نمی‌دهد و عمدتا صرف هزینه‌های جاری و عملیاتی این شرکت می‌شود، گفت: در سال‌های قبل درآمد فروش ال. پی. جی در اختیار شرکت ملی گاز ایران قرار داشت. در آن دوران میزان تولید گاز ال. پی. جی در سال ۹۷ حدود ۱.۵ میلیون تن در سال بود که با کمک اقدامات توسعه‌ای در پارس جنوبی و تکمیل تاسیسات تولید ال پی جی تولید این فرآورده از رقم ۱.۵ میلیون تن در سال ۹۷ به حدود ۴.۵ میلیون تن در سال ۱۴۰۰ رسیده بود.
وی ادامه داد: این افزایش تولید ال. پی. جی باعث شد درآمد شرکت ملی گاز ایران از محل فرآورده ال. پی. جی کم کم افرایش یافته و سالانه به حدود ۲ تا ۲.۵ میلیارد دلار برسد و از سال ۱۴۰۰ به بعد فرصت خوبی بود که شرکت ملی گاز در بخش تامین سرمایه توسعه میادین گازی با شرکت ملی نفت همکاری و مشارکت کند.
توان ورود شرکت ملی گاز ایران به بخش بالادستی
به گفته این مقام مسئول، حسب اطلاع، ظاهرا طی سال‌های اخیر بخشی از این درآمد ذیل تبصره ۱۴ قرار گرفته است. امیدوارم وزارت نفت تلاش کرده و این درآمد را به شرکت ملی گاز ایران باز گرداند تا این شرکت بتواند در بخش افزایش تولید گاز (بخش بالادستی) مشارکت کند. درآمد تجمعی این محصول تا سال ۱۴۱۰ به حدود ۱۵ میلیارد دلار می‌رسد که برای توسعه میادینی که به پالایشگاه‌های گازی نزدیک هستند، کمک مناسبی است.
معاون گازی وزیر نفت اسبق اظهار داشت: در بخش افزایش ظرفیت تولید لازم است علاوه بر افزایش ظرفیت تولید میادین گازی برای حفظ ظرفیت پالایشگاه ها، میادین جدید نیز افزایش یابد و پالایشگاه متناظر آن نیز احداث شود. در این بخش نیازمند حدود ۶۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری هستیم که شاید بتوانیم حدود ۲۰ میلیارد دلار از این نیاز را برعهده واحد‌هایی مانند واحد‌های پتروشیمی، فولادی، و ... که نیاز به گاز دارند، قرار دهیم.
منتظر تربتی میزان عدم نفع واحد‌های پتروشیمی از محل قطع گاز را سالانه ۱.۵ میلیارد دلار دانست و تصریح کرد: اگر در بخش تولید گاز موفق به برطرف کردن ناترازی نشویم، در سال‌های بعد شاهد ۲ تا ۲.۵ میلیارد دلار عدم نفع واحد‌های پتروشیمی هستیم که این رقم تا افق ۱۴۲۰ به حدود ۳۵ میلیارد دلار می‌رسد. اگر این واحد‌ها قصد جلوگیری از این عدم نفع را داشته باشند، می‌تواند به بخش سرمایه گذاری گازی ورود کرده و علاوه بر تامین نیاز گازی خود و جلوگیری از عدم نفع، به درآمد زایی از محل تولید گاز و محصولات جانبی آن نیز دست یابند.
پیشنهاد کارکشتگان به پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها
به گفته وی، هریک از واحد‌های پتروشیمی به تنهایی نمی‌توانند به مقوله سرمایه گذاری و توسعه میدان در راستای افزایش تولید گاز ورود کنند؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود شرکت‌های پتروشیمی به صورت مشترک یک یا دو شرکت سرمایه گذاری سهامی را به عنوان شرکت بالادستی یه ایجاد کنند. در ادامه هر شرکت و واحد پتروشیمی بسته به نیاز خود به گاز و توان مالی می‌تواند در این شرکت‌های بالادستی، سهام در اختیار داشته باشد و تزریق سرمایه کند. این شرکت‌ها وظیفه توسعه میدان و تامین خوراک برای واحد‌های پتروشیمی و فولادی را بر عهده بگیرند.
بهارستانی‌ها پای کار ناترازی گاز بیایند
مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه قیمت هر مترمکعب گازی که در اختیار واحد‌های پتروشیمی قرار می‌گیرد در حال حاضر حدود ۶ تا ۸ سنت است، ادامه داد: طرحی که در این راستا می‌توان به مجلس شورای اسلامی ارائه داد این است که مقرر کنند که پتروشیمی‌ها اگر از گازی که با سرمایه گذاری خودشان تولید کرده اند استفاده کنند، تا زمان بازگشت سرمایه گذاری شان، برای هر مترمکعب خوراک گازی، بجای مثلا ۶ سنت، ۳ سنت پرداخت کنند. اگر پتروشیمی‌ها حدود ۲۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری کنند می‌توانند در شرایطی مانند پارس جنوبی تقریبا روزانه حدود ۱۰۰ میلیون مترمکعب گاز تولیدی در اختیار داشته باشند.
منتظر تربتی تصریح کرد: در صورتی که نرخ خوراک پتروشیمی‌ها را بجای ۶ سنت، ۳ سنت بپردازند، رقم کمک به این واحد‌ها در سال، حدودا ۱ میلیارد دلار می‌شود که به این ترتیب می‌توانند طی ۲۰ سال، بازگشت سرمایه داشته باشند. ضمن اینکه میادین گازی محصولات جانبی نیز دارند و بازگشت سرمایه زودتر اتفاق می‌افتد؛ بنابراین این اقدام علاوه بر اینکه از وقوع عدم النفع جلوگیری می‌کند، برای واحد‌های پتروشیمی سودآوری نیز دارد.
ظرفیت داخلی کشور برای کمک
وی راهکار دیگر تامین سرمایه مورد نیاز برای افزایش تولید گاز را سپردن این امر به شرکت‌های E&P و از طریق قرارداد‌های توسعه میدان و مدل بیع متقابل دانست و گفت: همان طور که رئیس جمهوری مطرح کرد از حدود ۲۰۰ میلیارد دلار نیاز سرمایه گذاری، ۱۰۰ میلیارد دلار را می‌توان از ظرفیت‌های داخلی تامین کنیم که در این میان یکی از صنایعی که برای سرمایه گذاری می‌تواند جذاب باشد، صنعت نفت است.
مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه بهتر است وزارت نفت افزایش تولید گاز از طریق میادین جدید را از منابع شرکت‌های بخش خصوصی با ضریب IRI بالا استفاده کند، توضیح داد: این شرکت‌های می‌توانند با استفاده از اوراق مشارکت یا از طریق بورس یا جذب سرمایه‌های خارجی، سرمایه مورد نیاز را تامین کنند. این دست اقدامات شاید برای بخش دولتی سخت باشد، اما بخش خصوصی می‌تواند در این زمینه موفق عمل کند.
ادامه دارد ...
