نان یوخا یکی از قدیمی ترین نان های سنتی ایرانی است. این نان سنتی قزوینی بیشتر در شهر غلامان در شهرستان راز و جرگلان طبخ میشود.
این نان مخصوص قوم ترک غلامان است. یوخا کلمه ای ترکی است که در زبان محلی به معنی "نازک" است.
روش پخت نان یوخا به عنوان میراث ناملموس در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
نان یوخا را معمولا سالی یک بار و برای عید فطر طبخ مینمایند.
برای تهیه نان یوخا ، بعد از آماده کردن خمیر ، آن را به مدت 10 ساعت استراحت میدهند و سپس چانه گرفته و می پزند.
خمیر نان را با وسیله ای چوبی به نام " اخلو " کاملا نازک می کنند و سپس روی ساج می پزند.
ساج یک وسیله فلزی شبیه به سپر جنگی است که روی اجاق قرارر می گیردو بعد از داغ شدن، خمیر را روی سطح محدب آن پهن می کنند و در عرض چند دقیقه ، نان می پزد.
نان داغ را در سینی گذاشته و رویش مخلوط روغن گوسفندی و زعفران می کشندو دوتایی روی هم قرار داده و بسته بندی می کنند.
نان یوخا به شکل دایره ای به قطر 30 سانتیمتر و ضخامت 3 – 4 سانتی متر است و فقط برای عید فطر طبخ می شود.
آرد | 5 پیمانه |
شکر | 3 پیمانه |
روغن جامد | 3 قاشق غذا خوری |
آب | به مقدار لازم |
مایه خمیر | به مقدار لازم |
آرد ، شکر و روغن و خمیرمایه را مخلوط کرده و به قدری آب اضافه میکنیم که خمیری لطیف بدست آید که چسبده نباشد.
خمیر را در ظرفی که 3 برابر بیشتر جا دارد بگذارید ، روی خمیر را پوشانده و 10 ساعت در دمای اتاق استراحت بدهید.
خمیر را کمی ورز دهید تا هوایش گرفته شود سپس به اندازه نارنگی چانه بگیرید.
روی سطح کار را آرد پاشی کنید.
خمیر را با وردنه باز کنید تا کاملا نازک شود و سپس روی ساج یا تابه برعکسی که روی گاز داغ کرده اید ، بپزید.
نان یوخا نازک است و خیلی سریع می پزد.
اگر داغی ساج کم باشد ، نان به ظرف خواهد چسبید.
گردآوری : بخش تغذیه و آشپزی بیتوته