به گزارش همشهری آنلاین، در سامانه کاتب به‌واسطه اتصال مستقیم بنگاه‌های مشاور املاک به دفاتر ثبت اسناد رسمی و قوه قضاییه، مسیری امن‌تر و شفاف‌تر برای معاملات ملی مهیا خواهد شد.
فایده سامانه جدید برای مردم این است که هم از اصالت مورد معامله اطمینان بیشتری حاصل می‌کنند، هم خیال‌شان بابت فروش همزمان یک ملک آسوده خواهد بود و هم هزینه‌های انجام و ثبت معامله را براساس قانون و به‌صورت سیستمی پرداخت می‌کنند و بساط نرخ‌های غیرقانونی حق کمیسیون جمع خواهد شد.
تفاوت خودنویس و کاتب
سامانه خودنویس که بیشتر با عنوان ثبت رایگان قرارداد اجاره معروف است، نمونه تکاملی از سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور بود که در دهه ۸۰ راه‌اندازی شد؛ با این تفاوت که در سامانه خودنویس، امکان ورود طرفین معامله برای ثبت قرارداد و دریافت کد رهگیری رایگان نیز میسر شده و از این بابت توانسته است به کاهش هزینه معاملاتی مردم کمک کند.
البته کارشناسان معتقدند به‌واسطه ناآگاهی عامه مردم از مسائل حقوقی، ورود مستقیم آنها به سامانه خودنویس و ثبت قراردادها می‌تواند در آینده به بروز مشکلات حقوقی منجر شود و بار دستگاه قضایی را سنگین کند.
آشنایی با سامانه کاتب
سامانه کاتب برای ارائه همه خدمات ثبتی اعم از استعلام ملک، مالک، اسناد رسمی، ازدواج و طلاق، مالکیت معنوی، تعیین نام شرکت و... به‌صورت برخط و غیرحضوری ۲۴ ساعته ایجاد شده است. همزمان، معاملات املاک و مستغلات، به‌ویژه مسکن نیز به این سامانه متصل شده و مشاوران املاک بعد از دریافت مجوز الکترونیک و شناسه یکتا، با اتصال به این سامانه، باید پیش‌نویس معاملات را در این سامانه ثبت کنند تا مابقی امور مربوط به ثبت معامله و صدور سند در دفاتر ثبت اسناد رسمی انجام شود.
درحقیقت، با ثبت معامله در سامانه کاتب علاوه بر هویت طرفین معامله، اطلاعات مشاور املاک و مجوز او نیز به ثبت می‌رسد و در ادامه به‌صورت یکپارچه، اقدامات مربوط به صدور سند آن معامله انجام می‌شود.
البته معاملات ملکی فقط یکی از کارهایی است که در سامانه کاتب انجام می‌شود و سایر خدمات مرتبط با دفاتر ثبت اسناد اعم از انواع استعلام، ثبت شرکت‌ها، مالکیت معنوی، ازدواج و طلاق، امور اشخاص حقوقی و... نیز در این سامانه ارائه می‌شود.
مزیت کاتب برای مردم
کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به اینکه با فعال‌شدن سامانه کاتب، قرار نیست سایر سامانه‌ها به‌خصوص خودنویس حذف شود، گفت: طبق قانون الزام به ثبت سند معاملات غیرمنقول، پیش‌نویس معاملات اموال غیرمنقول باید توسط دلالان قانونی یعنی مشاور املاک با شناسه صنفی در سامانه کاتب ثبت شود و برای این کار دسترسی مستقیم برای مردم ایجاد نخواهد شد.
گودرزی با تأکید بر اینکه سامانه کاتب منجر به رضایتمندی مردم خواهد شد، افزود: ما با هر سامانه‌ای که مردم با آن راحت‌تر باشند، موافقیم و سامانه کاتب در آینده اینگونه خواهد بود.
او با اشاره به ویژگی‌های ثبت معاملات در سامانه کاتب، اظهار کرد: در موضوع حق کمیسیون معاملات مسکن که همواره حواشی برای آن ایجاد می‌شود، گرچه در قوانین فعلی نیز باید طبق مصوبه حق کمیسیون دریافت شود؛ اما در قانون جدید، این تعرفه ضریبی از ارزش معاملاتی ملک است که در متن قرارداد و در کارتخوان متصل به سیستم ثبت می‌شود و امکان تغییر آن وجود ندارد.
او همچنین انجام سیستمی مسائل مربوط به اهلیت مالک، اصالت ملک و نبود پرونده قضایی برای ملک را از مزایای ثبت معامله در سامانه کاتب عنوان کرد که اطمینان مردم را در معاملات ملکی افزایش می‌دهد.
نقشه اتصال بنگاه‌های ملکی به کاتب
سامانه کاتب از حدود ۴ماه پیش به‌صورت تدریجی در حوزه املاک فعال شده و واحدهای صنفی مشاور املاک به‌تدریج در حال اتصال به این سامانه هستند. آنگونه که اشکان الماسی، مدیر حقوقی اتحادیه مشاوران املاک تهران می‌گوید: ازمجموع ۱۷۵ هزار واحد صنفی مشاور املاک فعال در کشور، تاکنون حدود ۳۰ هزار واحد معادل ۱۷.۱ درصد از کل واحدها به کاتب متصل شده‌اند و به‌تدریج سایر واحدها نیز در حال طی مراحل پیوستن به این سامانه هستند.
به‌گفته او، از آنجا که با اجرای قانون جدید، همه معاملات ملکی باید از این مسیر انجام شود، اتصال به سامانه کاتب را ناگزیر عنوان کرد.
