علی قاسمی: شاخص‌کل بورس پس از 2ماه، طی روز سه‌شنبه 2میلیون واحد را از دست داد، به‌طوری‌که با افت 13هزار‌واحدی به یک‌میلیون و 993هزار واحد رسید. بررسی‌‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد، شاخص‌کل هموزن نیز با 0.63درصد افت به 661هزار واحد رسید. بازار سهام بدون‌توجه به انبساط مالی دولت در لایحه بودجه1404 که می‌تواند به نفع بازارها باشد، روندی نزولی را دنبال می‌کند. به‌نظر می‌رسد، خطر تحولات منطقه و احتمال درگیری مستقیم ایران در منطقه، سبب شده‌است تا خریداران برای تقاضای سهام مردد شوند. به لحاظ فنی، شاخص بورس به محدوده حمایتی نزدیک شده‌است، اما در حالت بدبینانه، نماگر اصلی می‌تواند تا یک‌میلیون و 930هزار واحد نزدیک شود. به‌‌‌‌‌‌‌رغم آنکه دلار نیما به 49هزار‌تومان نزدیک شده‌است، اما خبرهای خوبی از کدال به بازار مخابره نمی‌شود. صورت‌های مالی منتشرشده از 6ماهه اول سال شرکت‌ها حکایت از آن دارد که کارنامه سودآوری صنایع به‌خصوص برخی از صنایع بزرگ چندان سبز نیست.
نماگر اصلی بورس در حالی به محدوده 1.9میلیون واحد رسیده که واکنش‌های مثبت و قابل‌توجه شاخص‌کل از این محدوده آغاز شده‌است. شهریور و آبان1402 و مردادماه1403، سه مقطع زمانی بود که شاخص‌کل با سوخت کانال 1.9میلیون‌واحدی، سبزپوش شد. ارزش دلاری بازار بسیار پایین است و P/E نیز در کانال 5واحد جاخوش کرده‌است. بازار با محرک دلار نیما و مسائل مربوط به بودجه احتمالا می‌تواند واکنش شارپی از خود نشان دهد، اما این در صورتی امکان‌پذیر است که سایه ریسک‌های نظامی و منطقه‌ای از سر ایران برداشته شود. شاخص، از آن‌رو با افتادن در مهلکه 1.9میلیون‌واحدی می‌تواند خطرآفرین باشد که این کانال مانند شمشیر دولبه‌عمل می‌کند. همان‌طور که کانال مورد اشاره می‌تواند بازار را به رونق نسبی هدایت کند، ازدست‌رفتن این محدوده احتمالا بازار را متشنج خواهد کرد.
منابع عمومی بودجه با رشد68درصدی در سال1404 نسبت به سال‌جاری رشد خواهد کرد. این موضوع نشان می‌دهد که احتمالا بودجه سال‌آینده برخلاف چند سال‌اخیر انبساطی بسته شده‌است. از آنجاکه محل افزایش هزینه‌ها و مخارج دولت، عمدتا از محل انتشار اوراق است و سهم هزینه‌های مالیاتی کاهشی است، احتمالا به رونق بازارها به‌خصوص بازار سرمایه کمک خواهد کرد، همچنین انتشار 700همت اوراق در سال‌آینده، نرخ بهره را می‌تواند تحت‌تاثیر قرار دهد. با توجه به آنکه بیش از 300همت از این مبلغ بازپرداخت می‌شود و قرار است با نظارت دقیق جلوی رشد بی‌‌‌‌‌‌‌رویه نرخ بهره اوراق گرفته شود، بازار سهام موردتهدید قرار نخواهد گرفت. همچنین برای پرداخت سود و اصل‌این اوراق مازادی برای دریافت وجود نخواهد داشت و فشار بر نرخ سود کاهش می‌‌‌‌‌‌‌یابد.
رئیس سازمان برنامه‌و‌بودجه گفته است، مازاد بر ۲۰درصد سهم صندوق به بودجه دولت قرض داده می‌شود و کمک می‌کند که انتشار اوراق کاهش یابد. همچنین در بودجه سال‌آینده بخشی از ارزهای خارجی به واردات خودرو تخصیص‌یافته و احتمالا عرضه‌ها نیز در بورس‌کالا خواهد بود، از این‌رو می‌توان منتظر حضور دو خودروساز بزرگ در بورس‌کالا بود. عرضه خودرو در تالار نقره‌‌‌‌‌‌‌ای به کاهش زیان انباشته و حال خوب این صنعت بزرگ و تاثیرگذار بازار کمک خواهد کرد. در نهایت خبرهای بودجه رنگ رونق را به بازار برمی‌‌‌‌‌‌‌گرداند، اما برخلاف گذشته، ریسک‌های سیستماتیک آنقدر بالاست که می‌تواند اعتماد را در این ورطه به نابودی بکشاند.
سامانه پرطرفدار کدال طی چند روز اخیر میزبان صورت‌های مالی حسابرسی‌‌‌‌‌‌‌شده شرکت‌های بورسی بود، به‌طوری‌که با انتشار این گزارش‌ها علاوه‌بر کارنامه6ماه، عملکرد تابستان نیز مشخص خواهدشد. بررسی‌‌‌‌‌‌‌ها حکایت از آن دارد که برخلاف درآمدها که نسبت به گذشته بهبود یافته، فشار هزینه‌ها شرکت‌ها را از پای درآورده است، به‌طوری‌که برخی از بزرگان بازار مانند فولاد خوزستان به زیان رسیدند. حاشیه سود صنایع نیز افت قابل‌توجهی را در تابستان ثبت کرده‌اند. به‌طور کلی، فولاد و پالایشگاهی‌‌‌‌‌‌‌ها، بدترین صنایع به لحاظ صورت‌های مالی بودند. این درحالی است که رکوردزنی درآمدی صنعت پتروشیمی نیز به سودآوری جذابی برای این صنعت منجر نشد، اما گزارش‌های پتروشیمی‌ها بهتر بود.
سیمانی‌‌‌‌‌‌‌ها نیز همچنان با انتقال تورم به بورس‌کالا و مصرف‌کننده، بهترین صنعت درمیان گزارش‌ها هستند. رئیس سازمان بورس اخیرا اعلام کرده‌است؛ کاهش اختلاف دلار نیما و آزاد، می‌تواند به بورس کمک کند. در بودجه نیز رویکرد دولت، همگرایی دلار کالاها و اقلام مختلف برای یکسان‌‌‌‌‌‌‌سازی نرخ ارز است، ضمن آنکه به گفته دولت، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تغییرات عجیبی نخواهد داشت. به‌نظر می‌رسد با رشد درآمد شرکت‌ها، اگر فشار هزینه‌ها از سوی دولت کاهش یابد، حاشیه سود شرکت‌ها بهبود خواهدداشت. همچنین انضباط مالی دولت در همین بودجه‌‌‌‌‌‌‌ای که اخیرا بسته شده‌است، به اقتصاد کشور و بازار سرمایه کمک خواهد کرد.
