با توجه به سخنرانی مسعود پزشکیان در مجلس: « میزان افزایش مصرف بنزین در سال جاری حدود ۴۰ درصد بالاتر از مصرف انرژی در سال ۱۳۹۸ است. این درحالی است که نرخ درآمد ملی بسیار کمتر از عدد گفته شده است.» باتوجه به گفته پزشکیان «امروز هزینه تمام شده قیمت بنزین بدون احتساب قیمت نفت که شامل هزینه پالایش، هزینه حمل فرآورده و هزینه جایگاه را دارد حدود ۸ هزار تومان می باشد که اگر قیمت نفت را به آن اضافه کنیم عددی بیشتر بدست می آید.در سال جاری چیزی حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان و در صورت ادامه وضع موجود در سال آینده باید چیزی حدود ۱۳۰ هزار میلیارد تومان واردات بنزین انجام شود. هر لیتر بنزین وارداتی بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان برای دولت هزینه دارد.» ناترازی موجود در انرژی مسئله ای است بحرانی که هرچه زودتر باید با دخالت دولت و سیاست گذاران و کارشناسان حوزه انرژی برطرف گردد. از سوی دیگر چون ایران در وضعیتی بحرانی قرار دارد و تنش های میان ایران و اسرائیل بالا گرفته کشورهای حاشیه خلیج فارس هم ادعای مالکیت بر جزایر سه گانه ابوموسی را دارند که می تواند به خودی خود بر مشکلات منطقه ای کشور بیافزاید.در این مورد با فرزین سواد کوهی کارشناس حوزه انرژی به گفت و گو نیز پرداخته ایم.با گسترش نیوز همراه باشید.
فرزین سواد کوهی کارشناس انرژی در مورد افزایش و واقعی سازی قیمت بنزین به خبر نگار گشترش نیوز گفت: درمورد واقعی سازی قیمت بنزین و حامل های انرژی سال هاست که بین صاحبان نظران و کارشناسان حوزه انرژی مشاجره وجود دارد. چیزی که مسلم و طبیعی است این است که قیمت بنزین به نسبت از یارانه هایی که به آن اختصاص داده اند قیمت واقعی نیست، و همین باعث ایجاد کمبود بودجه در دولت می شود.
این کارشناس در ادامه بیان کرد: در نگاه اول این قیمت سوخت بسیار پایین می باشد و همانطور که مشاهده می کنید در دیگر کشورهای جهان این طور نیست و قیمت سوخت بسیار بالاتر از چیزی است که تصور می کنیم و در کشور می بینیم. در کشور های اروپایی و حتی کشورهای همسایه مانند ترکیه سوخت یا حامل های انرژی مانند برق قیمت های بسیار بالاتری دارند، و این مسئله به وضوح دیده می شود.
وی در رابطه با قیمت سوخت در وضعیت کنونی کشور کفت: باتوجه به شرایط حاد اقتصادی که در کشور حاکم است و وضعیت بد اقتصادی چنان دامن گیر مردم شده است، که می توان گفت هرگونه دست بردن در قیمت های حامل های انرژی تاثیر بسیار خاصی را در ساختار اقتصادی خانواده می گذارد ودر نگاه اول کسی موافق افزایش قیمت سوخت نیست.
سواد کوهی در ادامه بیان کرد: اینکه می گوییم قیمت واردات سوخت در کشور بالاتر است حرف کاملا درستی است و دولت باید طبیعتا یک هزینه بزرگی را برای این واردات متقبل شود. ولی واقعیت امر این است که افزایش قیمت حامل های سوخت بویژه قیمت بنزین تاثیر خاصی را درکاهش مصرف آن نمی گذارد . اینکه بگوییم با افزایش قیمت بنزین الگوی مصرف رعایت می شود و یا مصرف بنزین در کشور کاهش پیدا می کند به هیچ وجه درست نیست.
کارشناس حوزه بنزین ادامه داد و گفت: افزایش قیمت بنزین و سوخت را ما بارها در طی سالیان مختلف تجربه کرده ایم و هیچ تاثیری در کاهش مصرف را مشاهده نکردیم. راهکار افزایش قیمت بنزین برای کاهش مصرف سوخت شاید بتواند به عنوان یک راهکار کوتاه مدت و به طور موقتی بکارگرفته شود ولی هیچگاه نمی تواند در دراز مدت پاسخگوی کاهش مصرف سوخت و حامل های انرژی باشد.
وی علت اصلی افزایش قیمت بنزین را این گونه بیان کرد: افزایش قیمت سوخت می تواند برای جبران کمبودهای نقدینگی دولت بکار گرفته شود یعنی این کار تا حدودی دولت را از گرداب هزینه ای که در آن گرفتار شده است امیدوار به نجات کند، ولی باز هم نمیتوان به عنوان ابزاری برای کاهش مصرف سوخت به آن نگاه کرد. دولت ها در بحث افزایش قیمت بنزین آگاهانه یا ناآگاهانه به سراغ راهکار های اصلی نمی روند و به اصطلاح قدیمی ها شیپور را از سمت گشادش می زنند.
سواد کوهی برای کاهش اصولی مصرف سوخت در کشور گفت: اگر بخواهیم مصرف بنزین را کاهش دهیم باید به طور اصولی و کارشناسی آن را بررسی کنیم کاری که هیچ کارشناسی انجام نمی دهد. برای مثال مسئله خودرو، بزرگترین موضوعی است که می تواند در کاهش مصرف سوخت به طور ۱۰۰ درصد تاثیر داشته باشد. چراکه هیچ کدام از خودروهای داخلی مصرف سوخت پایینی را ندارد و اگر نگاه کنیم در ۱۰۰ کیلومتر چیزی حدود ۱۰ تا ۱۲ لیتر سوخت مصرف می کند و این مسئله هم از نظر زیست محیطی و آلایندگی تاثیر دارد و هم از نظر افزایش مصرف سوخت. این درحالی است که خودرو در دیگر کشورها از چنان کیفیتی برخوردار است که در ۱۰۰ کیلومتر ۵ لیتر سوخت مصرف می کند.
وی در ادامه صحبت های خود در مورد مسئله خودرو بیان کرد: در حال حاضر مسئله خودرو در کشور، در این چند سال اخیر گرفتار یک ساختار انحصاری دولتی شده است. یک تولید محدود داخلی و با تکنولوژی قدیمی در اختیار داریم و در این شرایط طبیعتا یک ناوگان حمل و نقل فرسوده را داریم که این خود باعث هم افزایش مصرف سوخت و هم آلایندگی زیادی به همراه دارد.
این کارشناس در مورد ناوگان حمل و نقل عمومی در فرسوده در کشور گفت: تا زمانی که اجازه واردات خودروهای خارجی یا اجازه واردات تکنولوژی یا اجازه سرمایه گذاری به بخش خصوصی برای تولید خودروهایی با فناوری های روز دنیا را را نمی دهیم و به همین صورت قطره چکانی و محدود وارد می کنیم و همه ی امکانات در اختیار یک تا دو کارخانه خودروسازی است و بر اساس همان پلتفرم های قبلی عمل می کنیم و تکنولوژی پیشرفته ای را در طراحی و تولید خودروهای داخلی خود بکار می بریم نمی توانیم این مسئله را از ریشه حل کنیم و متاسفانه مصرف سوخت روز به روز همچنان بالا می رود.
وی در مورد اینکه باید برای کاهش مصرف سوخت خودروهای قدیمی را اوراق کنیم و خودرو ی جدید جایگزین آن کنیم بیان کرد: به طور کلی در حال حاضر آمار دقیقی را در اختیار ندارم ولی با یک حساب می توانیم ببینیم در کل چه مقدار خودرو تولید می شود درحالی که خودرویی از چرخه مصرف خارج نمی شود و به سمت اسقاط خودرو نمی رود.
در این حالت همچنان با همان وسایل حمل و نقل فرسوده ای که آلایندگی زیادی را به همراه دارد و هم مصرف سوخت بیشتری دارد امورات خود را می گذرانیم. گرفتار شدن در همچین چرخه باطلی بسیار طبیعی است. با این حجم از وجود وسایل نقلیه فرسوده طبیعی است صنایع پالایشی ما نتوانند این حجم از سوخت را تامین کنند در این حالت مجبور به واردات سوخت می شویم.
سوادکوهی در رابطه با هزینه سنگین واردات سوخت گفت : از آنجایی که واردات سوخت برای کشور و دولت هزینه بسیار بالایی دارد و باید بابت این هزینه های بالای سوخت یارانه بدهد . زمانی که این مسائل در کنار یکدیگر قرار می گیرند طبیعی است که هر دولت در زمان قبل از انتخابات شعار مخالفت با افزایش قیمت بنزین را بدهد و بعد از انتخابات زمانی که وارد عمل می شود و با کوهی از هزینه های واردات سوخت مواجه می شود چاره ای جز اینکه به اولین و ساده ترین راه یعنی افزایش قیمت سوخت پناه ببرد نمی بیند. ولی سوال مهمی که در اینجا بوجود می آید این است که آیا این افزایش سوخت مشکلی را حل می کند یا خیر ؟ وقتی اقتصاد کشور دارای ساختاری معیوب است نمی توانیم امیدوار باشیم که این واقعی ساخت قیمت سوخت راهکاری مناسب و چاره ساز است.
وی در ادامه بیان کرد: در حال حاضر که ما مشتری محدودی برای فروش نفت داریم و یا به عبارت بهتر بخواهیم بگوییم فقط یک کشور چین مشتری نفتی ما می باشد و ما برای فروش نفت مجبور هستیم تخفیفات قابل توجهی به خریدار بدهیم و متاسفانه همین مناقشه های روز هم می تواند در فروش نفت کشور تاثیر بسزایی بگذارد.
این کارشناس در مورد مسئله ادعای کشورهای عربی نسبت به جزایر ۳ گانه بوموسی و اینکه این جرایر از جزار نفتی ما می باشد بیان کرد: اصولا درآمدهای نفتی کشور به بهانه وجود تحریم و اینکه نباید کشورهای دیگر از میزان درآمد نفتی ما آگاه شوند مشخص نیست اما اگر به طور کلی بخواهیم بررسی کنیم هر مناقصه ای در هر زمینه ای در حوزه های جغرافیای نفتی ما اتفاق می افتد تاثیرات خاص خود را می گذارد.
فرزین سواد کوهی در پایان صحبت های خود گفت :این جزایر سه گانه ما که در حال حاضر کشور های عربی نسبت به آن ادعای مالکیت کرده اند شاید در حال حاضر تاثیر عمده ای روی بازار نفت کشور نداشته باشد اما اولا که بازار نفت ما قبل از هر چیزی نیازمند تعامل گسترده تر با دنیا برای مبادله و فروش است و این مشروط به این است که تجارت و اقتصادی گسترده تر با دنیا داشته باشیم که این خود نیازمند داشتن روابط بین الملل خارجی بین کشورهای اروپایی است.قبلا هم از این مباحث و ادعاها بر روی این جزایر ۳ گانه پیش آمده بود و هر بار با مذاکرات و ارائه اسناد و دلایل تاریخی توانستیم تا حدودی این مشکلات را حل کنیم اما این بار ممکن است بدلیل وجود بحث ها و تنش های منطقه ای که ایران درگیر آن ها می باشد کار را برای اثبات این امر تا حدودی سخت و با مشکل روبرو کرده است. و این شرایط بحث جزایر ۳ گانه ما را حساسیت برانگیزتر کرده است.
