به گزارش رکنا، تروما یا ضربه روحی به یک واکنش عاطفی شدید و طولانیمدت گفته میشود که در پاسخ به یک رویداد یا مجموعهای از رویدادهای آسیبزا ایجاد میشود. این رویدادها میتوانند فیزیکی (مانند تصادف، بلایای طبیعی، یا آسیب جسمی) یا روانی (مانند تجاوز جنسی، خشونت خانگی، یا از دست دادن عزیزان) باشند.
تروما نه تنها بر سلامت روانی بلکه بر سلامت جسمی نیز تأثیر میگذارد. افرادی که تجربه تروما دارند، ممکن است علائم جسمی مانند درد مزمن، مشکلات خواب، و مشکلات گوارشی را تجربه کنند.
تروما به انواع مختلفی تقسیم میشود که برخی از آنها عبارتند از:
تروما حاد: به رویدادهای آسیبزای تکبارهای گفته میشود که در کوتاهمدت رخ میدهند.
تروما مزمن: به رویدادهای آسیبزای تکراری و طولانیمدت گفته میشود.
تروما پیچیده: به ترکیبی از انواع مختلف تروما گفته میشود که ممکن است در طول زندگی فرد رخ دهد.
تروما تجربی دوران کودکی (ACE): به تجربیات آسیبزای دوران کودکی مانند سوء استفاده جنسی، جسمی یا عاطفی، غفلت، یا شاهد خشونت خانگی بودن گفته میشود.
علائم تروما بسیار متنوع هستند و از فردی به فرد دیگر متفاوتاند. برخی از علائم شایع تروما عبارتند از:
علائم عاطفی و روانی:
اضطراب و ترس
افسردگی
خشم
احساس گناه و شرم
احساس بیارزشی
اختلال در روابط بین فردی
مشکلات تمرکز و حافظه
علائم فیزیولوژیکی:
مشکل در خواب
دردهای مزمن
مشکلات گوارشی
افزایش ضربان قلب
تعریق زیاد
علائم رفتاری:
اجتناب از موقعیتها، افراد یا مکانهایی که یادآور رویداد آسیبزا هستند
تحریکپذیری و پرخاشگری
سوء مصرف مواد
خودزنی
خوشبختانه، تروما قابل درمان است. درمان تروما به عوامل مختلفی مانند نوع تروما، شدت آن، و ویژگیهای فردی بستگی دارد. برخی از روشهای درمانی موثر برای تروما عبارتند از:
رواندرمانی: درمان شناختی رفتاری (CBT)، EMDR (حساسیتزدایی و بازپردازش حرکات چشم)، و روانکاوی از جمله روشهای درمانی موثر برای تروما هستند.
دارودرمانی: داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب، و خوابآورها ممکن است برای مدیریت علائم تروما تجویز شوند.
گروههای حمایتی: شرکت در گروههای حمایتی به افراد کمک میکند تا با افرادی که تجربیات مشابهی داشتهاند، ارتباط برقرار کنند و از آنها حمایت بگیرند.
اگر فکر میکنید که ممکن است دچار تروما شده باشید، مهم است که به دنبال کمک حرفهای باشید. یک درمانگر باتجربه میتواند به شما کمک کند تا با احساسات خود مقابله کنید، مهارتهای مقابلهای را بیاموزید و زندگی سالمتری داشته باشید.
تروما یا ضربه روحی، یک واکنش عاطفی شدید و طولانیمدت به یک رویداد یا مجموعهای از رویدادهای آسیبزا است. این رویدادها میتوانند فیزیکی یا روانی باشند و اثرات عمیقی بر زندگی فرد بگذارند. نشانههای تروما در سنین مختلف متفاوت است و تشخیص و درمان آن نیازمند توجه ویژه است.
توجه: این جدول تنها یک راهنما است و برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، حتما باید به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید.
سن | نشانههای رایج تروما | درمان |
---|---|---|
کودکی | مشکلات خواب، کابوس، پرخاشگری، ترس از جدایی، مشکلات یادگیری، عقبماندگی در رشد، بازیهای تکراری با موضوع خشونت، مشکلات تغذیه، مشکلات کنترل ادرار یا مدفوع | روان درمانی بازیدرمانی، هنر درمانی، خانواده درمانی، دارو درمانی (در صورت نیاز) |
نوجوانی | افسردگی، اضطراب، خشم، انزوا، سوء مصرف مواد، رفتارهای پرخطر، مشکلات تحصیلی، اختلالات خوردن، خودکشی | روان درمانی شناختی رفتاری، درمان دیالکتیکی رفتاری، گروه درمانی، دارو درمانی |
بزرگسالی | اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، افسردگی، اضطراب، مشکلات روابط بین فردی، سوء مصرف مواد، مشکلات جسمی مزمن، اختلالات خواب، اختلالات خوردن | روان درمانی (CBT، EMDR، روانکاوی)، دارو درمانی، گروه درمانی، یوگا، مدیتیشن |
علائم عاطفی: ترس، اضطراب، افسردگی، خشم، احساس گناه، بیزاری، بی حسی عاطفی
علائم فیزیولوژیکی: مشکلات خواب، دردهای مزمن، مشکلات گوارشی، افزایش ضربان قلب، تعریق زیاد
علائم رفتاری: اجتناب از موقعیتها، افراد یا مکانهایی که یادآور رویداد آسیبزا هستند، تحریکپذیری، پرخاشگری، سوء مصرف مواد، خودزنی
هر فرد به طور منحصر به فرد به تروما پاسخ میدهد.
درمان تروما زمانبر است و نیاز به صبر و پشتکار دارد.
با کمک و حمایت مناسب، میتوان بر تروما غلبه کرد.
اگر شما یا کسی که میشناسید از تروما رنج میبرد، لطفا به دنبال کمک حرفهای باشید.