به گزارش سرویس سیاسی تابناک، این روز‌ها بحث خاموشی‌های گسترده در شهر‌های ایران، به‌ویژه تهران، در فضای مجازی داغ شده است. از سویی، شینا انصاری، رئیس سازمان محیط زیست دولت پزشکیان، خبر از توقف مازوت‌سوزی در سه نیروگاه آلودگی زا از جمله نیروگاه‌های اراک و تهران داده بود، که برای مدت‌ها عامل اصلی آلودگی هوا بودند. اما بلافاصله پس از این اعلام، گزارش‌هایی مبنی بر اعمال خاموشی‌های روزانه در شهر‌ها منتشر شد و بحث‌های گسترده‌ای را در فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی به وجود آورد.
کاربران سوپر انقلابی در فضای مجازی این خاموشی‌ها را نتیجه سیاست‌های ناکافی دولت‌های قبلی علی الخصوص دولت روحانی در ساخت نیروگاه‌ها می‌دانستند؛ آنها ادعا می‌کردند در دولت قبل قطعی برق تنها در صنایع وجود داشت و منازل به چنین مشکلی دچار نبودند. این در حالی است که به‌گفته برخی کاربران دیگر، قطعی‌های طولانی‌مدت برق در دولت رئیسی هم وجود داشته است، و شواهد و توییت‌های آن دوره نیز در دسترس است. این گروه تاکید داشتند که آماده‌اند خاموشی‌های منظم را بپذیرند به‌شرط آنکه شهروندان دیگر با هوای آلوده مواجه نشوند و معضلات زیست‌محیطی کاهش یابد.
همچنین بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، علت اصلی تصمیم دولت برای قطعی‌های مکرر برق، کاهش ذخایر گازوئیل و نفت‌کوره نیروگاه‌ها و همچنین ناترازی گاز در شش ماهه اول سال ۱۴۰۳ عنوان شده است. این موضوع باعث شد که دولت برای مدیریت انرژی، برنامه خاموشی‌های منظم و سراسری را در نظر بگیرد. در این بین، علی‌اکبر رائفی‌پور نیز با انتشار توییتی بیان کرد که خاموشی‌ها صرفاً در مناطق جنوبی تهران اعمال می‌شود و مستنداتی منتشر کرد.
این اقدام با انتشار اطلاعات نادرست توسط رائفی‌پور، تلاشی جانبدارانه برای حمایت از دولت رئیسی بود. اما برخی کاربران به او تذکر دادند که این مستندات به اشتباه فقط به شهر‌های استان تهران اشاره کرده و نمی‌تواند مصداق قطعی برق تنها برای مناطق جنوب تهران باشد. برخی کاربران به او تذکر دادند انتشار عمدی بخشی از خاموشی‌ها، به ایجاد تنش و دوقطبی میان شمال و جنوب تهران منجر می‌شود. در واکنش به این بحث‌ها، خبرگزاری‌ها اطلاعیه‌ای منتشر کردند مبنی بر اینکه خاموشی‌ها هیچ ارتباطی به شمال یا جنوب شهر ندارد و برای هر مشترک برق به‌طور منظم و برنامه‌ریزی شده دو ساعت خاموشی روزانه در نظر گرفته شده است. این برنامه بین ساعت ۹ تا ۱۷ اجرا خواهد شد.
بلافاصله پس از آغاز به کار، دولت چهاردهم طرح خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده را با سرعت در زمستان اجرا کرد. این اقدام از دو منظر قابل تحلیل است؛ نخست به‌عنوان یک راهکار مدیریتی سریع برای مواجهه با بحران انرژی و سپس به‌عنوان یک تکنیک رسانه‌ای برای مدیریت افکار عمومی.به نوعی نشان‌دهنده ناکارآمدی دولت گذشته در مدیریت وزارت نیرو است و باعث شده کاربران بخشی از مسئولیت این مشکلات را به دولت قبلی نسبت دهند.
به بیان دیگر دولت چهاردهم با خود در اجرای طرح خاموشی‌های منظم، حرکتی نمادین انجام داد که کمتر از پیام سیاسی نداشت. اجرای سریع این طرح در حالی که بحث‌ها و اختلاف‌نظر‌ها در فضای مجازی داغ است، نه‌تن‌ها به‌عنوان اقدامی عملی برای مدیریت منابع انرژی، بلکه به‌عنوان یک بازی رسانه‌ای توجه‌ها را جلب کرده است.
خاموشی‌های منظم در دولت پزشکیان، در میان موجی از واکنش‌های کاربران و رسانه‌ها، به ابزاری قوی برای مدیریت افکار عمومی و مقایسه‌ای ناخواسته با دولت‌های گذشته تبدیل شد. از یک سو، این دولت به سرعت برای مدیریت بحران انرژی، سیاست‌های خود را اجرا کرد و از سوی دیگر، تأکید بر حفظ سلامت مردم از طریق توقف مازوت‌سوزی را محور توجه‌ها قرار داد.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان، در توئیتی به توقف مازوت‌سوزی در سه نیروگاه اشاره کرد و این اقدام را نشانه‌ای از تعهد دولت به عدالت و سلامت مردم دانست. وی اعلام کرد که «شرط عدالت نیست برای تولید برق، بخشی از جامعه با جان خود هزینه آن را پرداخت کند.» این جمله واکنش‌های متفاوت کاربران شبکه‌های اجتماعی را برانگیخت و بسیاری با هشتگ #خاموشی_منظم از این سیاست حمایت کردند و نوشتند که خاموشی‌های منظم را به آلودگی هوای مداوم ترجیح می‌دهند.
از طرف دیگر، برخی رسانه‌ها همچون روزنامه «سازندگی» با اشاره به ناترازی انرژی تیتر زدند «نه خاموشی، نه آلودگی»، و کاربران سوپر انقلابی نیز نسبت به این رویکرد دولت جدید انتقاداتی را مطرح کردند. آنها این روش را گمراه‌کننده دانسته و بیان کردند که خاموشی‌های منظم نمی‌تواند به‌طور کامل از میزان آلودگی هوا بکاهد. برخی این تصمیم را تنها یک بازی رسانه‌ای توصیف کردند، اما دولت پزشکیان با اجرای فوری این طرح، پیام خود را به مخاطبان منتقل کرد.
این رویکرد در نظر بسیاری از کاربران نوعی پاسخ صریح به کاستی‌های گذشته بود. اجرای این خاموشی‌ها از یک‌سو بهانه‌ای شد تا ناکارآمدی‌ها و مشکلات به گردن دولت قبل انداخته شود؛ و از سوی دیگر، تصویری از دولتی کارآمد و فعال به نمایش گذاشته شد که حاضر است به هر بهایی از معضلات زیست‌محیطی مردم دفاع کند.
این روش دولت جدید، در پس آن، پیامی روشن به افکار عمومی نهفته است: اگرچه ممکن است قطعی برق و خاموشی‌های مکرر مردم را آزار دهد، اما می‌تواند به یادآوری مشکلات ساختاری و ناکارآمدی‌های گذشته هم تبدیل شود. بدین ترتیب، دولت چهاردهم هم به انتقادات پاسخ می‌دهد و هم این ایده را به جامعه القا می‌کند که در شرایط بحرانی، توان مدیریتی و قاطعیت در تصمیم‌گیری حرف اول را می‌زند.در واقع، این رویکرد به نوعی تکنیک موازنه‌سازی است که با نگاه به گذشته و تقویت نقاط ضعف آن، خود را به‌عنوان دولتی کارآمد و پاسخگو نشان می‌دهد.
