یکی از دلایلی که باعث می شود حیوانات خانگی را به نزد دامپزشک ببرند، خارش پوست است ، به عنوان مثال عموم مردم عقیده دارند ، خارش دائمی پوست سگ نشان دهنده وجود کک در بدن حیوان است ولی باید بدانید که علل دیگری هم میتواند برای خارش پوست حیوان خانگی وجود داشته باشد.
در ادامه مقاله درباره دلایل خارش پوست حیوانات خانگی و روش های تسکین خارش پوست حیوان خانگی با هم صحبت میکنیم.
خارش پوست حیوان خانگی بیماری محسوب نمی شود و فقط علامت یک بیماری یا مشکل است. خارش بیش از حد میتواند نشان دهنده وجود انگل روی پوست یا اواکنش آلرژیک یا بیماری قارچی باشد.
اغلب بیماری های پوستی سگ ها خودشان را با خارش نشان میدهند ولی علت اصلی ممکن است عفونت باکترایی یا قارچی باشد یا حتی ممکن است بعد از بین رفتن بیماری اصلی ، خارش پوستی شروع شود.
علت خارش پوست حیوانات خانگی میتواند دلایل متعددی داشته باشد از جمله : کک ، کنه ، شپش ، مایت ، آلرژی ، خشکی پوست ، عفونت مخمری ، رژیم غذایی ، مواد شیمیایی ، سموم گیاهی ، حشرات ، انگل ها
خارش عمومی پوست میتواند به دلیل انگل ، آلرژِی ، خشکی پوست یا عفونت پوست بروز نماید.
کک : کک ها طول عمر 100 روزه دارند و جای گزشآن ها دردناک است و بزاقشان باعث خارش می شود ، نیش سگ در بعضی سگ ها باعث بیماری درماتیت و ریزش موها در ناحیه اطراف گزش می شود. کک ها قهوه ای مایل به سیاه هستند تا 3 میلی متر رشد میکنند. مدفوع کک ها مثل خاک نرم است و روی موهای حیوان قابل مشاهده است که نیاز به درمان دامپزشکی دارند.
کنه : کنه ها هنگامی که سگ را برای پیاده روی بیرون می برید به حیوان می چسبندو از خونش می مکند تا شکمشان پر خون شود و سپس خودشان را از بدن حیوان پایین می اندازند. ممکن است خود کنه را نبینید و فقط نقطه قرمز خارش دار محل گزشش را روی پوست مشاهده کنید. کنه ها ناقل برخی بیماری ها مثل لایم هستند بنابراین نیاز به درمان فوری دارید.
شپش : این انگل باعث خارش شدید می شود به قدری که احتمال زخم و خونریزی وجود دارد و تا زمانی که حجمشان روی پوست زیاد نشود قابل دیدن نیستند. زیر موهای در هم رفته ، اطراف سر و گردن و شانه ها ، کشاله ران و دم حیوان را برای پیدا کرده شپش جستجو کنید.
مایت : مایت ها خیلی ریز هستند و طول بدنشان کمتر از 1 میلی متر است و از انواع عنکبوت ها محسوب می شوند و میتوانند باعث خارش و خشکی پوست و ریزش موی حیوانات شوند.
مایت بیماری جرب یا گال را بوجود می آوردو باعث ریزش مو در بعضی قسمت های بدن حیوان می شود. خارش گوش سگ میتواند به علت این حشره باشد. برای بیماری های ناشی از مایت باید به دامپزشک مراجعه نمایید.
آلرژی پوستی : حیوانات خانگی ممکن است به برخی چیزها حساسیت داشته باشند و پوستشان دچار خارش شود از جمله نیش حشرات ، حساسیت غذایی ، مواد حساسیت زای محیطی مثل گرده گل ، خاک یا کپک و داروها . حساسیت های محیطی یا غذایی میتواند باعث بروز خارش اطراف پنجه ، گوش ، باسن و کشاله ران سگ شود. حیواناتی که فقط در فصل خاصی دچار خارش می شوند به احتمال زیاد حاسیت فصلی دارند مثلا حساسیت به گرده گل ها .
خشکی پوست : هوای خشک زمستان میتواند باعث خارش پوست حیوان در اثر خشکی شود . حیواناتی که در تابستان در آب حاوی کلر شنا میکنند ممکن است دچار خشکی پوست شوند. بعضی شامپوها و صابون ها هم میتوانند باعث خشکی پوست شوند.
عفونت پوستی : عفونت های باکتریایی ، مخمری و قارچی میتوانند باعث خارش شوند. مثلا بیماری درماتیت پایوتروماتیک باعث می شود سگ بعصی قسمت های پوستش را بخاراند ، لیس بزند یا گاز بگیرد. بیماری درماتوفیتوز یا رینگ ورم یک بیماری قارچی است که باعث کچلی ، زخم و خارش بدن می شود و روی پوست لکه های بدون می گرد با زخم های صورتی و پوسته پوسته ایجاد میکند. در عفونت ها علاوه بر خارش با ریزش مو ، پوسته پوسته شدن ، بوی بد یا ترشح مایعات و چرک روبرو هستید که برای درمان نیاز به درمان پزشکی دارند.
خارش بدن حیوان خانگی اگر بیشتر از 4 – 5 بار در روز اتفاق بیوفتد و با علایم زیر همراه باشد طبیعی نیست ، اگر این علایم را در حیوان خانگی خود مشاهده کردید باید به فکر درمان و تسکین او باشید :
- آلوپسی یا کچلی در بعضی نقاط پوست
- درد
- حیوان خودش را به خاطر خاراندن یا گاز گرفتن زخمی میکند
- خارش بدون وقفه
- مالیدن پوست به موکت ، مبلمان ، زمین و غیره
- خشکی پوست
- قرمزی پوست
- زخم
- نازک شدن پوست
- تغییر رنگ موها به دلیل لیسیدن زیاد
- تیره شدن پوست
- شوره مو
خارش دائمی در صورتی که درمان نشود میتواند منجر به ریزش موها ، تروما و عفونت های شدید پوستی شود بنابراین برای تسکین خارش پوست حیوانات خانگی باید به سرعت اقدام نمایید. مراقب باشید که روی زخم های باز یا پوست آسیب دیده از مواد غیر دارویی استفاده نکنید که باعث سوزش و خارش بیشتر پوست می شود.
بهترین روش های برای تسکین خارش پوست حیوان خانگی عبارتند از :
یکی از بهترین روشها برای درمان خارش پوست سگ ، سرکه سیب خام فیلتر نشده است که کمک میکند PH پوست حیوان به حالت عادی برگردد و خارش از بین برود.
کافیست مقدار مساوی سرکه سیب و آب را مخلوط کرده در اسپری بریزید و روی تمام پوست حیوان اسپری کنید و صبر کنید خشک شود.
بسته به شدت خارش هر 1 – 2 روز یک بار میتوانید از این روش استفاده کنید. مراقب باشید سرکه را روی چشم و بینی و دهان حیوان نپاشید.
در مواردی که خشکی پوست عامل خارش پوست حیوان شده باشد میتوانید از ویتامین E برای بازگرداندن رطوبت به پوست حیوان خانگی استفاده کنید.
یک یا دو کپسول ویتامین E را باز کنید و روغنش را به محل خارش پوست حیوان بمالید تا توسط پوست جذب شود.
2 – 3 بار در روز میتونید از این روش استفاده کنید.
برای مصرف خوراکی ویتامین E بهتر است به دامپزشک مراجعه کنید تا میزان دوز مصرفی مجاز برای حیوانتان را مشخص نمایند.
یکی از روشهای درمان خارش پوست حیوان خانگی در اثر خشکی چرب کردن پوست با روغن نارگیل است ، میتوانید نصف فنجان روغن نارگیل ا با 2 قطره روغن اسانس پونه یا نعنا مخلوط کنید و روزی 2 بار روی قسمت های خارش دار پوست حیوان بمالید و بسته به جثه حیوان در هر وعده 1 قاشق چای خوری یا غذاخوری به یک وعده غذای او در روز اضافه کنید.
از ترکیب بوراکس و پر اکسید هیدروژن میتوانید برای تسکین خارش پوست حیوان خانگی استفاده کنید. 2 فنجان پراکسید هیدروژن 1 درصد را با 4 فنجان آب گرم مخلوط کنید سپس 3 قاشق غذا خوری بوراکس به ترکیب اضافه کرده و پوست سگ را با این محلول بشویید و صبر کنید در مجاورت هوا خشک شود. میتوانید روزی 2 – 3 بار از این محلول استفاده کنید.
بهتر است ملافه ، اسباب بازیها و وسایلی که سگ با آنها در تماس است را نیز با همین محلول بشویید.
ماست برای خارش های عفونت مخمری درمان عالی است.
ماست کم چرب یا پروبیوتیک میتواند سیستم ایمنی باکتری های خوب روده سگ را تقویت کند و مانع از رشد بیشتر عفونت های مخمری روی پوست شود.
استفاده موضعی از ماست نیز میتواند پوست را خنک کرده و خشکی پوست را کاهش دهد.
می توانید روزی یک بار کمی ماست ساده روی پوست حیوان بمالید و چند ساعت بعد با آب بشویید و تا چند هفته یک بار در روز متناسب با جثه به حیوان ماست بدهید. 1 قاشق چای خوری برای سگ های کوچک تا 3 قاشق غذا خوری برای سگ های بزرگ میتواند مناسب باشد.
لیمو خاصیت اسیدی دارد و میتواند انگل های میکروسکوپی که باعث ایجاد خارش پوستی شده اند را از بین ببرد.
یک لیموی کامل را به همراه پوست تکه تکه کنید و در 3 – 4 لیوان آب گرم بیندازید و یک شب صبر کنید.
روزی یک بار با یک اسفنج این ماده را روی پوست حیوان بکشید و صبر کنید در مجاورت هوا خشک شود.
استفاده از عصاره بلغور جو دوسر میتواند پوست حیوانات را تغذیه و مرطوب کرده و خارش پوست را آرام کند.
1 فنجان جو دو سر را در یک وان بزرگ آب گرم بریزید و چند قطره اسانس اسطوخدوس به آن اضافه کنید و حدود 10 دقیقه سگ را در این آب بخیسانید و سپس با آب گرم او را بشویید.
روزی یک بار از این روش برای درمان خارش پوست سگ استفاده کنید.
یکی دیگر از موادی که باعث تسکین فوری خارش بدن حیوان خانگی می شود جوش شیرین است که خواص ضد التهابی و تسکین دهنده دارد و به عنوان خنثی کننده طبیعی اسید به کاهش خارش پوست کمک میکند.
1 قاشق سوپ خوری جوش شیرین را به وان حمام سگ اضافه کنید و یک بار در روز سگ را در این آب بخیسانید و سپس با آب خالی بشویید یا این که میتوانید روزی یک بار مقداری پودر جوش شیرین را با آب خمیر کرده به آرامی روی مناطق خارش دار بگذارید و بعد از 20 دقیقه بشویید.
از آسپرین میتوانید به صورت موضعی برای درمان خارش پوست حیوان خانگی استفاده کنید تا قرمزی ، خارش و سوزش پوست از بین برود.
یک بار در روز ، 2 عدد قرص آسپرین را پودر کرده با الکل خالص مخلوط کنید و با پنبه روی پوست آسیب دیده بمالید و بعد از 10 دقیقه بشویید.
چریش یا یاس بنفش هندی خاصیت طبیعی ضد عفونی کننده دارد و میتواند با عفونت های پوستی که منجر به خارش می شوند مقابله کند.
چند عدد برگ چریش را با 4 فنجان آب به مدت 15 دقیقه بپزید و بعد از سرد شدن ، آبش را صاف کرده داخل بطری اسپری بریزید و روی پوست حیوان اسپری کرده صبر کنید خشک شود.
روزی 1 – 2 بار این کار را تکرار کنید.
میتوانید مقدار مساوی روغن چریش و روغن نارگیل را با هم مخلوط کرده و روزی 2 – 3 بار روی پوست خارش دار حیوان بمالید.
روزی یک بار موهای حیوان را شانه بزنید.
برای محافظت از کک هفته ای 2 – 3 بار حیوان را حمام کنید.
هفته ای یک بار ملافه های او را با آب داغ بشویید.
رژیم غذایی را به صورت ناگهانی تغییر ندهیدکه باعث بروز آلرژی پوستی نشود و اگر بعد از افزودن یک ماده غذایی به رژیم غذایی اش شاهد خارش پوستش بودید ، آن خوراکی را از تغذیه حذف کنید.
گردآوری : بخش علمی و آموزشی بیتوته