بهنظر میرسد که پس از رشدهای اخیر، بازار بهطور طبیعی وارد فازاصلاحی شده و ممکن است در روزهای آینده شاهد نوسانات بیشتری باشیم، بهنحوی که شاخص کل بورس با کاهش ۰.۶۴ درصدی از کانال ۲.۴ میلیونی عقبنشینی کرد. همزمان با بورس تهران، بازار فرابورس نیز در روز یکشنبه روند مشابهی را طی کرد واما در نهایت با افزایش ۰.۰۷درصدی، شاخصکل آن به سطح ۲۳هزار و ۴۵۸واحد رسید. این وضعیت میتواند نشاندهنده تعادل نسبی در بازار باشد، اما برخی از کارشناسان به آن بهعنوان نشانهای از شروع اصلاح گستردهتر در بازار سرمایه نگاه میکنند.تحلیلهای موجود حاکی از آن است که از ابتدای هفتهجاری، حدود ۱۱۲میلیاردتومان پول حقیقی از بازار سرمایه خارج شدهاست.
این موضوع نشاندهنده نگرانی سرمایهگذاران از وضعیت فعلی بازار است که ممکن است به دلیل اصلاحات بازار یا ریسکهای مختلف اقتصادی رخداده باشد. یکی از دیگر نکات قابلتوجه در روز یکشنبه، افت ۲۸درصدی ارزش معاملات خرد سهام و حقتقدم بود که به ۵۸۸۷میلیاردتومان رسید. این افت نشاندهنده کاهش علاقه سرمایهگذاران به خرید و فروش سهام در شرایط فعلی بازار است. این روند کاهشی میتواند ادامهدار باشد، مگر اینکه عوامل جدیدی برای تحریک تقاضا وارد بازار شوند. در این میان، اخبار جدید از حوزه صنعت خودروسازی نیز تاثیر قابلتوجهی بر روند بازار داشت. مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس اعلام کرد؛ دو خودروساز بزرگ کشور بهمنظور خروج از شمول ماده۱۴۱ قانون تجارت، در حال تجدیدارزیابی داراییهای خود هستند. شرکت ایرانخودرو نیز اعلام کردهاست؛ در ۲۸اسفند سالجاری مجمع فوقالعادهای برای بررسی این موضوع برگزار خواهد کرد. این اخبار که پیشتر نیز موجب رشد سهام خودروییها شده بود، همچنان در کانون توجه بازار قرار دارد، هرچند که شتاب رشد سهام خودروییها در روزهای اخیر کاهش یافتهاست.
با توجه به تحولات اخیر، کارشناسان بازار سرمایه به دو دیدگاه متفاوت درخصوص آینده بازار اشاره میکنند. از یکسو، برخی معتقدند؛ بازار پس از رکوردهای رشد اخیر، بهطور طبیعی وارد فازاصلاحی شده و در روزهای آینده شاهد نوسانات بیشتری خواهیم بود. آنها همچنین به این نکته اشاره میکنند که شرایط فعلی بازار، فرصت مناسبی برای اصلاح سبدهای سرمایهگذاری و تعدیل ریسکها بهشمار میرود. از سوی دیگر، برخی دیگر از تحلیلگران به پیشبینیهای مثبت نسبت به آینده بازار اشاره میکنند و معتقدند؛ روند اصلاح فعلی میتواند به فرصتی برای ورود مجدد به بازار تبدیل شود. این گروه از کارشناسان، با توجه به وضعیت فعلی بازار و عواملی همچون رشد دلار نیمایی و سیاستهای جدید بانکمرکزی، شرایط بازار را برای سرمایهگذاران بلندمدت مثبت ارزیابی میکنند.
یکی از مسائل مهمی که در تحلیل وضعیت بازار مطرح میشود، مساله جاماندگی بازار نسبت به تورم است. درحالیکه اکثر داراییهای موازی بازار سرمایه مانند مسکن، طلا و ارز رشدی تقریبا معادل با نرخ تورم را تجربه کردهاند، بازار سهام هنوز نتوانسته است بهطور کامل با این رشد هماهنگ شود. این شکاف بین بازار و تورم میتواند دو اثر متفاوت بر بازار داشتهباشد. از یکسو، این جاماندگی میتواند بهعنوان محرک رشد بازار در میانمدت عمل کند، چراکه برخی از سرمایهگذاران ممکن است به دلیل این شکاف، به سرمایهگذاری در بازار سهام روی آورند، اما از سوی دیگر این وضعیت میتواند ریسک سرمایهگذاری را افزایش دهد و برای افرادی که بهدنبال بازدهی سریعتر هستند، ریسکپذیری بالاتری را بههمراه داشتهباشد.
در شرایط کنونی، یکی از عواملی که میتواند به جذابیت بازار سرمایه کمک کند، رشد دلار نیمایی است. در حالحاضر این فاصله حدود ۳۴.۵درصد است. با توجه به سیاستهای بانکمرکزی برای کاهش فاصله میان دلار آزاد و نیمایی، پیشبینیپذیری اقتصاد ایران بهطور محسوسی افزایش یافتهاست. این امر میتواند برای سرمایهگذاران اطمینانخاطر بیشتری ایجاد کند و به تقویت بازار سرمایه در بلندمدت کمک کند.
در مجموع، وضعیت کنونی بازار سرمایه نشاندهنده مرحلهای حساس است که در آن اصلاحات در حال وقوع است و تصمیمگیریهای اقتصادی و سیاسی میتواند مسیر آینده بازار را تعیین کند. با توجه به عوامل مختلفی همچون تحولات دلار نیمایی، سیاستهای بانکمرکزی و وضعیت خودروسازی، آینده بازار همچنان مبهم است.