جدید ترین نتایج شاخص مدیران خرید (شامخ) در آبان ماه امسال نشان می دهد برای دومین ماه متوالی میزان فعالیت‌های اقتصادی اندکی بهبود پیدا کرده است؛ البته فعالان اقتصادی همچنان نگران نرخ ارز، کمبود مواد اولیه و قطعی برق و گاز هستند.
نتایج بررسی‌های مرکز پژوهش‌های اتاق ایران دراین باره که دیروز منتشر شد، نشان می‌دهد شاخص مدیران خرید کل اقتصاد در آبان ۱۴۰۳، معادل ۳/۵۱ محاسبه شده است. این شاخص نشان می‌دهد که میزان فعالیت‌های اقتصادی در این ماه نسبت به ماه قبل افزایش جزئی داشته است و پس از تعدیل فصلی، شاخص مذکور برای آبان معادل ۴/۵۱ برآورد شده است که حاکی از بهبود اندک نسبت به ماه قبل (۲/۵۰) است.
براین اساس ، بااینکه روند شامخ کل اقتصاد و صنعت در آبان ماه، پس از حذف اثرات فصلی، برای دومین ماه متوالی بهبود یافته است، اما افزایش نرخ ارز، در شرایطی که بسیاری از شرکت‌ها به دلیل عدم تخصیص ارز، با کمبود منابع مالی روبرو هستند، باعث افزایش شدید قیمت مواد اولیه و هزینه‌های تولید شده است و شرکت‌ها در تأمین مواد اولیه با مشکل روبرو هستند.
از طرفی در شرایطی که شرکت‌ها با تقاضای ضعیف و قدرت خرید پایین مشتریان روبرو هستند، در برخی موارد وصول مطالبات هم به‌سختی انجام می‌شود. درعین‌حال تداوم قوانین مخل مربوط به رفع تعهد ارزی، باعث کاهش صادرات شرکت‌ها شده است. شرکت‌ها نیز به دلیل کمبود منابع انرژی برق و گاز نسبت به شروع مجدد قطعی‌ها طی ماه‌های آتی نگران هستند.
این گزارش در ادامه به مشکلات اصلی از دید برخی از فعالان اقتصادی در آبان ۱۴۰۳می پردازد و می نویسد: عدم وجود نقدینگی، عدم ارائه تسهیلات از سوی بانک‌ها و عدم تخصیص ارز، شرکت‌ها را به‌شدت با کمبود منابع مالی برای ادامه فعالیت‌ها روبرو کرده است. همچنین نقدینگی محدود در بازار، علاوه بر اینکه سفارشات را با کاهش روبرو است، در بسیاری از موارد نیز وصول مطالبات انجام نمی‌شود.
همچنین به دلیل افزایش نرخ ارز ، تهیه مواد اولیه دشوار شده است و مواد اولیه با قیمت‌های بالایی عرضه می‌شود به‌طوری‌که شرایط بازار بسیار ملتهب است. از طرفی به دلیل اختلال در ثبت سفارش واردات مواد اولیه، شرکت‌ها با کمبود مواد اولیه و درنتیجه کاهش تولید روبرو بوده‌اند.
درکناراین، به دلیل مشکلات مرتبط با رفع تعهد ارزی، صادرات در بسیاری از شرکت‌ها کاهش داشته یا فعلاً متوقف شده است.
قطعی برق و گاز نیز در برخی از شرکت‌ها، فعالیت آن‌ها را مختل کرده و همچنین نگرانی و نااطمینانی نسبت به وضعیت کمبود انرژی و احتمال کمبود منابع انرژی و قطعی‌های بیشتر طی ماه آینده بسیاری از شرکت‌ها را با نااطمینانی نسبت به شرایط ماه‌های آینده روبرو می‌کند.
همچنین به دلیل کاهش میزان سفارشات، برخی از شرکت‌ها تعداد روزهای نسبتاً کمی در آبان فعالیت مفید داشته‌اند و بقیه ماه را تقریباً نیمه تعطیل بوده‌اند.
گزارش اتاق ایران تصریح می کند: فعالان اقتصادی که انتظارات مثبتی نسبت به تغییرات داشتند با اتفاقات اخیر و شرایط تورمی نرخ ارز، نااطمینانی و ناامیدی بیشتری نسبت به آینده دارند.
