رپرتاژ آگهی: در زمان خرید خودرو، همان‌قدر که بررسی مسائل فنی خودرو اهمیت دارد، توجه به نکات حقوقی آن نیز حیاتی است. عدم دقت به مسائل حقوقی می‌تواند به مشکلات بزرگ و ضررهای جبران‌ناپذیر منجر شود. در همین راستا در این مطلب قصد داریم تا به‌صورت جامع به مهم‌ترین نکات حقوقی خرید خودرو دست دوم بپردازیم تا با رعایت این نکات، معامله‌ای امن و به دور از دردسر داشته باشید و خودرو دست دوم مورد نظر خود را بدون مشکل و با کمترین چالش خریداری کنید.
اولین و مهم‌ترین قدم در فرایند خرید خودرو دست دوم، بررسی مدارک خودرو است. این مرحله باید حتی قبل از بررسی فنی خودرو انجام شود؛ زیرا اگر خودرو از نظر حقوقی مشکل داشته باشد، صرف هزینه برای کارشناسی فنی بیهوده خواهد بود. پیشنهاد ما این است که در زمان معامله خودرو حتما مدارک زیر را بررسی کنید:
کارت خودرو
برگ سبز خودرو
سند کمپانی
برگه معاینه فنی معتبر
بیمه شخص ثالث خودرو
مفاصا حساب مالیات نقل و انتقال و خلافی خودرو (در صورت قطعی شدن معامله)
اطمینان حاصل کنید که خودرو به نام فروشنده باشد و از خرید خودروهایی که در رهن شرکت سازنده هستند، خودداری کنید. همچنین، به خودروهایی که با وکالت یا سند باز فروخته می‌شوند، اعتماد نکنید. عدم توجه به این مسائل می‌تواند در آینده به چالش‌های قانونی و قضایی منجر شود.
پرداخت بدهی‌های معوقه یکی از نکات حیاتی در خرید خودرو دست دوم است. طبق قوانین، فروشنده موظف به پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو، خلافی و بدهی‌های معوقه خودرو خواهد بود. به همین خاطر نیاز است تا حتما مطمئن شوید که مالیات پرداخت شده باشد تا بعدها با مشکل روبه‌رو نشوید و شما می توانید برای پرداخت مالیات خودرو به اینجا مراجعه کنید. در صورتی‌که قصد خرید خودرو دست دوم را دارید، باید حتما بررسی کنید که بدهی‌های زیر پرداخت شده باشند:
خلافی‌های رانندگی و جرایمی که ممکن است در طول استفاده از خودرو انباشته شده باشند.
مالیات سالانه و عوارض شهرداری خودرو
هزینه‌های نقل و انتقال خودرو مانند مالیات مربوط به تعویض پلاک
پیش از انجام معامله، اطمینان حاصل کنید که تمامی بدهی‌ها توسط فروشنده پرداخت شده‌اند. در غیر این صورت، خودرو در مراکز تعویض پلاک توقیف خواهد شد و خریدار نمی‌تواند مراحل قانونی را تکمیل کند. همچنین، باید مشخص شود که مسئولیت پرداخت هزینه‌ها و مالیات نقل و انتقال خودرو با کیست و هر هزینه در مبایعه‌نامه به ثبت برسد تا از بروز اختلافات جلوگیری شود.
خودروهای وکالتی و در رهن معمولا با قیمتی پایین‌تر عرضه می‌شوند؛ اما قوانین مربوط به این خودروها پیچیده است و می‌تواند باعث دردسرهای زیادی شود. خودروهای در رهن شرکت سازنده یا لیزینگ، تنها زمانی قابل انتقال هستند که مالک اصلی، اقساط خودرو را به‌طور کامل پرداخت کند. در غیر این‌صورت، شرکت سازنده حق توقیف خودرو را خواهد داشت.
به‌طور مثال، فردی خودرو در رهن را خریداری کرده و فروشنده قول داده است که خودرو را از رهن خارج کند؛ اما پس از چند روز، فروشنده به تعهد خود عمل نکرده و شرکت سازنده، خودرو را توقیف کرده است. این اتفاق علاوه بر هزینه‌های مالی، باعث زیان زمانی نیز برای خریدار می‌شود. اگر خودرو صرفا با وکالت‌نامه به شما واگذار شود، این احتمال وجود دارد که مشکلات زیر رخ دهند:
اگر فروشنده ممنوع‌المعامله باشد، امکان تعویض پلاک وجود ندارد.
جرایم و بدهی‌های خودرو همچنان به نام فروشنده ثبت می‌شوند.
در صورت وجود حکم توقیف قضایی، خودرو توقیف خواهد شد.
اگر مجبور به خرید خودرو وکالتی هستید، مطمئن شوید که وکالت‌نامه در دفاتر رسمی ثبت شده باشد و پیش از خرید، مبایعه‌نامه‌ای دقیق تنظیم کنید.
مبایعه‌نامه یکی از مهم‌ترین اسناد در فرایند خرید خودرو است که شرایط معامله را به‌طور کامل مشخص می‌کند. این سند باید در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود؛ بنابراین، از نوشتن قول‌نامه‌های دستی خودداری کنید. پیشنهاد ما این است که در زمان نگارش مبایعه‌نامه حتما موارد زیر را در آن بنویسید تا بعدا با مشکلات حقوقی مواجه نشوید:
مشخصات کامل خریدار و فروشنده
جزئیات خودرو شامل مدل، رنگ، پلاک، شماره شاسی و موتور
مبلغ معامله و نحوه پرداخت
زمان تحویل خودرو و مدارک مرتبط
تعهدات فروشنده درباره پرداخت بدهی‌ها و مالیات
شرایط و هزینه‌های مربوط به تعویض پلاک
تاریخ مراجعه به دفترخانه برای انتقال سند رسمی
شرایط فسخ قرارداد و جریمه‌های مربوطه
توصیه ما این است که برای اطمینان از صحت معامله، بخشی از مبلغ خودرو را تا پایان انتقال سند رسمی نزد خود نگه دارید. این موضوع باعث می‌شود که فروشنده تمامی تعهدات خود را به‌طور کامل انجام دهد.
پس از تنظیم مبایعه‌نامه و پیش از انتقال رسمی سند، طرفین باید برای تعویض پلاک به مراکز مربوطه مراجعه کنند. طی این فرایند نیاز است تا مدارک مختلف را در اختیار داشته باشید و به مراجع مربوطه ارائه دهید. مدارک لازم برای تعویض پلاک عبارت‌اند از:
کارت ملی و شناسنامه خریدار و فروشنده
برگ سبز خودرو
برگه معاینه فنی معتبر
مفاصاحساب مالیات و عوارض شهرداری
سند کمپانی
تعویض پلاک مرحله‌ای ضروری است که انتقال مالکیت خودرو به‌صورت قانونی را تایید می‌کند؛ اما برگ سبز خودرو به تنهایی سند مالکیت قانونی محسوب نمی‌شود؛ بنابراین، بهتر است که برای دریافت سند رسمی خودرو به دفترخانه مراجعه کنید.
هزینه‌های معامله خودرو معمولا به دو بخش تقسیم می‌شوند که شامل هزینه‌های بر عهده فروشنده و هزینه‌های بر عهده خریدار هستند. به‌طور کلی، هزینه‌های بر عهده فروشنده شامل موارد زیر هستند:
مالیات نقل و انتقال
خلافی
وکالت تعویض پلاک
مالیات شهرداری
هزینه‌های بر عهده خریدار نیز به شرح زیر هستند:
هزینه تعویض پلاک
هزینه کارشناسی خودرو
بخشی از هزینه‌ها نیز می‌توانند به‌طور توافقی توسط فروشنده یا خریدار پرداخت شوند. این هزینه‌های توافقی به شرح زیر هستند:
حق‌الثبت
حق‌التحریر و انتقال سند رسمی
برای جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم، تمامی هزینه‌ها و مسئولیت‌ها را در مبایعه‌نامه مشخص کنید.
اگرچه اکنون، برگ سبز خودرو به‌عنوان سند مالکیت شناخته می‌شود، اما برای اطمینان از ثبت مالکیت و جلوگیری از مشکلات حقوقی، مراجعه به دفاتر اسناد رسمی توصیه می‌شود. در این مرحله، باید مدارک زیر ارائه شوند:
برگ سبز خودرو
بیمه شخص ثالث
معاینه فنی معتبر
مفاصاحساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری
در این مطلب شما را با نکات حقوقی خرید خودرو دست دوم آشنا کردیم تا اطلاعات جامع و کاملی درباره این نکات به‌دست آورید. همان‌طور که مشاهده کردید، خرید خودرو دست دوم اگرچه می‌تواند به‌صرفه‌تر از خرید خودرو نو باشد، اما نیازمند دقت در مسائل حقوقی و فنی است. بررسی مدارک، پرداخت بدهی‌ها، تنظیم مبایعه‌نامه دقیق و مراجعه به مراکز تعویض پلاک و دفاتر اسناد رسمی، از جمله اقداماتی هستند که باید برای معامله‌ای امن انجام شوند. با رعایت این نکات و مشورت با کارشناسان حقوقی می‌توانید اطمینان حاصل کنید که معامله شما به درستی و بدون مشکل انجام خواهد شد.
