به گزارش اقتصادنیوز، فارین پالسی با انتشار یادداشتی مدعی شد، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، که در آغاز حیات سیاسی اش در قامت نحست وزیر از حامیان بشار اسد بود و حتی یک بار پیشهاد داد تا خانواده شان تعطیلات را بگذارنند، حالا میدان دار سوریه شده است. با آغاز جنگ داخلی در سوریه در سال 2011؛ بازه زمانی که بشار اسد ارتش را برای پایان دادن به تنش ها وارد میدان کرد و بستر را برای خروج میلیون ها نفر پناهجو هموار ساخت، دو رهبر اختلاف پیدا کردند. اردوغان هرگز نتوانست باراک اوباما را برای حمله به سوریه متقاعد کرده و زمینه را برای تغییر رژیم حاکم هموار نماید، بنابراین گزینه های خود را نگه داشت و یک نیروی شورشی موسوم به ارتش ملی سوریه (SNA) را گرد هم آورد و به طور ضمنی از رادیکال هایی که به حیات تحریر الشام (HTS) تبدیل شدند، حمایت کرد.ارتش ملی سوریه در درجه اول ابزاری بود که آنکارا برای مبارزه با کردهای سوریه که می خواستند در آستانه ترکیه دولتی تشکیل دهند، بدان متوسل شد. تعریف تحریر الشام نیز به عنوان اهرمی علیه روس ها و ساختار سیاسی سوریه مفید بود، اما تسلیحات روسی موجب شده بود تا این گروه در ادلب محدود بمانند.
فارین پالسی در ادامه یادداشت ادعایی اش آورد، یک دهه پس از اینکه اردوغان اعلام کرد اسد باید برود، تغییر موضع دادو فرستادگانی را به دمشق فرستاد تا به دنبال عادی سازی باشند. با این حال، اسد دیدار با حامی قدیمی ترک خود را رد کرد و از آنکارا خواست تا نیروهای خود را از خاک سوریه خارج کنند قبل از اینکه او بتواند مفاد مصالحه را بررسی نماید. اواخر نوامبر، زمانی که اردوغان با کمک ارتش ملی سوریه و تحریر الشام عملیات محدودی را با هدف اعمال فشار بر دمشق به‌منظور عادی‌سازی اعجرایی کرد، تنش ها امیان دو بازیگر افزایش یافت. اردوغان و مشاورانش بر این باور بودند که این امر راه را برای بازگرداندن میلیون‌ها سوری -که بسیاری از آنها کرد- ساکن ترکیه هستند هموار می‌کند. این عملیات محدود به یک موفقیت فاجعه بار تبدیل شد که به سلسله اسد پایان داد.تغییر رژیم چیزی نیست که به طور سنتی بخشی از کتاب بازی سیاست خارجی ترکیه باشد، بازیگری که در طول 101 سال جمهوری، به اصل محتاطانه آتاتورک مبتنی بر صلح در داخل، صلح در جهان» نزدیک باشد. اکنون اردوغان خود را در موقعیتی بدیع دیده و فرمانده ای قلمداد می کند که قادر است آینده سوریه بدون اسد را تعیین کند. تردیدی وجود ندارد که مردی که خود و کشورش را رهبران طبیعی کشورهای عربی و مسلمان تصور می کند، از این فرصت برای شکل دادن به نظم جدید سوریه استفاده نکند.
علیرغم تمام مزایایی که ترکیه در سوریه پسا اسد دارد، اردوغان احتمالاً با چالش‌های مهمی روبرو خواهد شدارتش ملی سوریه و تحریر الشام، اولین چالش جدی آنکارا هستند. این دو گروه شورشی از منظر تاریخی سابقه ای ترسناکی دارند، بالاخص تحریر الشام که سابقه همکاری با داعش و القاعده را در کارنامه اش ثبت کرده است. در حالی که روابط تحریر الشام با القاعده خوب بود، این گروه با داعش نیز همکاری داشت. به گفته آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا، داعش در کمک به تشکیل جبهه النصره - سازمانی که ابومحمد الجولانی رهبر تحریر الشام رهبری آن را بر عهده داشت، نقش برجسته ای داشت. جولانی از جبهه النصره و داعش جدا شد نه به دلیل اختلافات ایدئولوژیک، بلکه به این دلیل که ابوبکر البغدادی از این گروه تروریستی می خواست النصره را در سازمان خود قرار داده و در نتیجه خودمختاری جولانی را تضعیف کند. به همین دلیل است که علیرغم تلاش‌های اطلاعاتی نسبتاً پیچیده تحریر الشام برای ترسیم چهره ای میانه رو و معتدل، ایالات متحده، سازمان ملل، اتحادیه اروپا و حتی ترکیه این گروه را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده‌اند.
به نوبه خود، گروه های مختلف دیده بان موارد نقض فاحش حقوق بشر توسط ارتش ملی سوریه علیه کردها، ایزدی ها و زنان را ثبت کرده اند. از زمان آزادسازی حلب، بخش عمده اخبار بر فعل و انفعال ها تحریر الشام نحوه تصرف دمشق توسط این گروه متمرکز است، ارتش ملی سوریه کردهای این کشور را هدف قرار می دهد.دومین چالش برای اردوغان، چالش ایدئولوژیک است. او و حامیانش اصرار دارند که ترکیه یک دموکراسی است بر ارزش‌های مسلمانان تاکید دارد. آنکارا با توسل بدین شعار تلاش دارد به جهان بقبولاند که ترکیه برخلاف سایر کشورهای قدرتمند منطقه، تنها بازیگری است که می تواند به تغییر نظم سیاسی سوریه کمک کند. با این همه حتی اگر کردها را کنار بگذاریم، تحریر الشام به چالشی جدی برای اردوغان تبدیل می شود.جولانی پیامی تأثیرگذار و ظاهراً اطمینان‌بخشی منتشر کرده و از پناهجویان خواسته بازگردند. او همچنین حقوق اقلیت ها را هم تضمین کرده است. به نظر می رسد که جولانی در حلب و جاهای دیگر به قول خود عمل کرده ، اما کارنامه تحریر الشام در ادلب سیاه است، هرچند این گروه به اندازه داعش جنایتکار نیستند.
همچنین شباهت وحشتناکی بین تعهد اعلام شده جولانی به سوریه فراگیر و رویکرد اردوغان در داخل وجود دارد. در اوایل دهه 2000، اردوغان گفت که خودش تغییر کرده و به مرور زمان رشد کرده تا به هنجارهای دموکراتیک و سکولار حکومتداری ارزش دهد. او با پذیرفتن علنی تداوم حضور ترکیه در ناتو و اتحادیه اروپا، اهداف ایدئولوژیگ خود را کنار گذاشت.اما با گذشت زمان، احترام اردوغان به هنجارهای دموکراتیک و حکومتمداری در ترکیه بدتر شد. پس از تقریبا 23 سال از حکومت اردوغان، ترکیه کمتر شبیه یک دموکراسی یکپارچه و بیشتر شبیه یک ساختار خودکامه به نظر می رسد. مطمئناً جولانی - برخلاف اردوغان - ممکن است واقعاً تغییر کرده باشد. او می گوید که از خشونت افراطی دوران جوانی اش دوری کرده، اما هیچ مدرکی دال بر اثبات این ادعا وجود ندارد.از همین رو اردوغان ممکن است به زودی متوجه شود که با رفتن اسد، شرکای پیشینش دیگر نمی‌خواهند با او شراکت داشته باشند. در طول دورهریاست اردوغان، دولت ترکیه مدعی شده که بینش خاصی نسبت به جوامع عربی دارد. این ادعا مبتنی بر یک وابستگی فرهنگی است که ظاهراً فقط رهبران ترکیه و کارگزاران حزب حاکم آن را احساس می کنند. بله، اردوغان در کشورهای عربی محبوب است، اما این محبوبیت بیشتر به دلیل رویکرد اردوغان در ارتباط با اسارئیل است و بس.ترکیه بارها و بارها، توانایی اش برای مدیریت و شکل دادن به بحران ها در منطقه را بیش از اندازه ارزیابی کرده است. هیچ مدرکی بهتر از خود سوریه برای این موضوع وجود ندارد. اکنون که تحریر الشام و مردم سوریه زمینه ساز سقوط اسد شدند، اردوغان بیش از گذشته بر این مقوله تاکید دارد. در چنین شرایطی معلوم نیست ترک ها این واقعیت را که مردم در این تحولات نقش داشتند را بپذیرد یا نه.برای بیش از یک دهه، رویکرد ترکیه در ارتباط با سوریه ساده‌لوحانه بودخ، بدین معنا که آنکارا تصور می کرد می تواند اصلاحات در دمشق را تشویق کند. اکنون که اسد رفته است، سوری ها در روزهای اخیر بسیار ماهرانه نشان داده اند، از کسی کمک نمی خواهند.
