به گزارش همشهری آنلاین، قصهگویی در شب، بخشی از آیینهای کهن این سنت دیرینه در نزد ایرانیان است که در آن، معمولا بزرگترها سعی کنند با نقل قصه حکایت، طولانیترین شب سال را برای اعضای خانواده خاطرهانگیز کنند. چهار کتاب از متون کهن فارسی با قصههای شیرین، البته با نثر و زبان ساده و روان در این بخش معرفی شده است.
- کلیله و دمنه
کتاب«کلیله و دمنه» از آثار شاخص در حوزه حکایت و قصه است که بسیاری از مادربزرگها و پدربزرگها در شب یلدا از قصههای آن برای بچهها و اهل خانه تعریف میکنند. بازنویسی تعدادی از حکایتهای شیرین این کتاب به قلم مژگان شیخی در قالب«قصههای شیرین ایرانی» از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است. این کتاب بازنویسی ۳۲ قصه از نسخه معروف کلیله و دمنه با ترجمه نصرالله منشی است که در آن قصههایی از مرغ ماهیخوار پیر، شیر در چاه، سگ طمعکار، موش آهنخوار، راسوی مهربان، کبوتر پشیمان، چاه و اژدها، کلاغ و مار، صیاد و ماهیها، کوزه آرزوها، جهانگرد در چاه، دزد و دیو، و ... آورده شده است. تلاش مژگان شیخی برای روایت داستانها به زبان ساده و انتخاب داستانهای اخلاقی و عبرتآموز از ویژگیهایی است که میتوان بدان اشاره کرد. تصویرهای کتاب با فضای داستانها و موضوعات آنها همخوانی دارد و نرگس دلاوری آنها را طراحی و اجرا کرده است.
- هزار و یک شب
کتاب«هزار و یک شب» اثر معروف و ماندگار در بخش قصه و قصهگویی به قلم عبداللطیف طسوجی است که به نثر روان توسط هستی فرخ بازنویسی شده و در چهار جلد توسط انتشارات ملینا منتشر شده است. هزارویک شب داستانهایی دارد که بخشی از آن در بغداد و ایران و هند روایت میشود. داستانهای این کتاب مسیر سفری چند صدساله پی میگیرد و از ایران به هند و مصر و عراق سفر میکند و کتابی عظیم ساخته میشود. این کتاب در قرنهای دوم و سوم هجری به عربی ترجمه شده و الف لیله لیله نام گرفت. کتاب هزار و یک شب در مجموع ۳۱۲ داستان دارد که در شبهای مختلف پی گرفته میشود. در بازنویسی حاضر، نویسنده سعی کرده کلمات و اسامی خاص را واضحتر و پررنگتر به نگارش در آورد. پیشینه داستانهای هزار و یک شب به هندوستان پیش از دوران هخامنشی بازمیگردد و قبل از یورش اسکندر به ایران، به فارسی باستان ترجمه شده است.
- داستانهای شاهنامه به نثر روان
شاهنامهخوانی در شب یلدا، بخشی از آیین باستانی در این شب خاطرهانگیز است که بزرگترهای خانواده معمولا سعی میکنند بخشی از داستانهای این اثر فاخرِ زبان و ادب فارسی را برای اطرافیان خود بخوانند. البته نسخه اصلی شاهنامه به زبان نظم است اما با توجه به اینکه بسیاری از مطالب آن در قالب قصه و افسانه است، برخی نویسندگان قصههای شاهنامه را در قالب نثر را بازنویسی و روایت کرده اند. کتاب«داستانهای شاهنامه به نثر روان» یکی از این آثار است. فاطمه پورمحمد بابلی در این کتاب، شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی را به نثر روان امروزی برگردان کرده و نشر آزرمیدخت این اثر را منتشر کرده است. کتاب شاهنامه فردوسی، یکی از بزرگترین و کاملترین کتاب های ادبیات کهن پارسی است که در آن داستان های ایرانی زیادی از ماجراها و دلاوریهای پهلوانان بنام ایرانی نقل شده است. این کتاب یکی از شاهکارهای ادبی ماندگار در زبان و ادبیات فارسی است.
- قصههای مثنوی مولوی
کتاب«قصههای مثنوی مولوی» مجموعهای برگزیده از اشعار و قصههای مثنوی معنوی مولاناست که توسط جعفر ابراهیمی (شاهد) بازنویسی شده است. او در این کتاب کوشیده است تا برخی از قصههای شیرین مثنوی معنوی را با زبانی ساده و با پرداخت داستانی بازنویسی کند. نشر پیدایش این کتاب را در مجموعه «ادبیات ایران از دیروز تا امروز» منتشر کرده است. این مجموعه شامل گنجینههای ارزشمند ادبیات ایران از روزگاران بسیار دور تا دوران معاصر است که با ویرایش جدید و قطع تازه به مخاطبان ارائه شده است. مجموعه حاضر ۱۷ جلد دارد و در قطع جیبی و با جلد سخت منتشر شده است.مثنوی مولوی اثر مهم و معروف شاعر بزرگ ایرانی، مولانا است. بسیاری از محققان مثنوی را کتاب زندگی میدانند. شعرها و حکایتهای فلسفی و عرفانی مثنوی معنوی به خواننده این فرصت را میدهد که به قدر وسع خویش، از آن چیزی بیاید. خواندن برخی از قصههای مثنوی معنوی در شب یلدا از برنامههای بسیاری از خانوادههای ایرانی است.