زینب صیامی، در کارگاه آموزشی «همه آنچه راجع به دفاع باید بدانید» که توسط سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی واحد قم برگزار شد، ضمن ارائه نکات کلیدی و کاربردی، اظهار کرد: ابتدا دانشجو باید تأیید پروپوزال و گذراندن مراحل اجرایی پژوهش را به اتمام برساند. تهیه مدارک لازم شامل تکمیل فرم‌ها، تسویه‌حساب، و ارائه فایل پایان‌نامه به سامانه‌های مشابه‌یابی (مانند ایرانداک) الزامی است. همچنین دانشجو باید جلسه دفاعیه را با هماهنگی اساتید راهنما و مشاور تنظیم کند.
این مدرس با تأکید بر اهمیت آماده‌سازی دقیق گفت: جلسه دفاع پایان‌نامه، فرصتی است برای اثبات توانایی‌های علمی و پژوهشی دانشجو است. اگرچه انتخاب یک موضوع خوب و نگارش دقیق پژوهش اهمیت زیادی دارد، اما ناتوانی در ارائه مناسب می‌تواند تمام تلاش‌های دانشجو را بی‌ثمر کند. یکی از اشتباهات رایج دانشجویان، کم‌توجهی به پاورپوینت دفاع است، در حالی که این ابزار اصلی انتقال مفاهیم به شمار می‌رود.
این دانشجوی دکتری مدیریت اطلاعات و دانش شناسی درباره ساختار استاندارد پاورپوینت دفاع توضیح داد: شناسنامه گزارش، مقدمه، بیان مسأله و اهمیت پژوهش باید هر کدام در یک اسلاید تنظیم شود. اهداف کلی و فرعی، فرضیه‌ها یا سؤالات پژوهش و روش‌شناسی در دو تا سه اسلاید ارائه شوند.
وی اضافه کرد: یافته‌های پژوهش می‌تواند تا ۱۰ اسلاید را شامل شود، چرا که این بخش، هسته اصلی پژوهش شما را تشکیل می‌دهد. بحث و نتیجه‌گیری باید در ۶ اسلاید خلاصه شود. پیشنهادهای برخاسته از تحقیق و توصیه‌هایی به سایر پژوهشگران می‌تواند در دو اسلاید مجزا تنظیم شود.
صیامی همچنین به دانشجویان توصیه کرد که پاورپوینت خود را با توجه به زمان استاندارد دفاع که بین ۲۵ تا ۳۰ دقیقه است، تنظیم کنند، تعداد مناسب اسلایدها برای دفاع در مقطع کارشناسی ارشد ۲۵ تا ۳۰ اسلاید است.
وی با اشاره به نقش تمرین‌های پیش از جلسه دفاع گفت: دانشجو باید قبل از روز دفاع، چندین بار ارائه خود را تمرین کند. همچنین، با استاد راهنما یا مشاور مشورت کرده و بازخوردهای آن‌ها را جدی بگیرد. این کار باعث می‌شود نقاط ضعف احتمالی را شناسایی و رفع کند.
صیامی همچنین بر حفظ آرامش در روز دفاع تأکید کرد و افزود: شروع جلسه با یک لبخند ملایم و اعتماد به نفس، می‌تواند تأثیر مثبتی روی داوران بگذارد. دانشجویان باید در هنگام پاسخ‌گویی به سوالات، با آرامش صحبت کنند و اگر پاسخ سوالی را نمی‌دانند، سعی کنند در محدوده موضوع صحبت کرده و از گفتن مستقیم «نمی‌دانم» پرهیز کنند.
وی با اشاره به مراحل بعد از دفاع گفت: بعد از جلسه دفاع، اصلاحات پیشنهاد شده توسط داوران باید به پایان‌نامه اعمال شود. سپس نسخه نهایی پایان‌نامه به همراه فایل‌های PDF و Word در سامانه‌های مربوطه بارگذاری و تأییدیه نهایی دریافت شود.
صیامی در پایان، بر اهمیت مدیریت استرس و آمادگی ذهنی برای ارائه موفق تأکید کرد و گفت: جلسه دفاع فرصتی است که دانشجویان باید از آن بهترین بهره را ببرند. محکم صحبت کنند، تعامل مثبت با داوران داشته باشند و از پذیرش نقدها نترسند. این نقدها می‌تواند به بهبود کار پژوهشی آن‌ها کمک کند.
انتهای پیام
