به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، این هفته در شورای شهر تهران اعلام شد که نام خیابان بیستون، که برگرفته از یک اثر تاریخی ایران است، به نام یحیی السنوار تغییر خواهد یافت. این تصمیم با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی مردم و نهادهای مختلف مواجه شد، به‌گونه‌ای که در نهایت شورای شهر تهران اعلام کرد که نام خیابان بیستون تغییر نخواهد کرد و به‌جای آن، یک محله دیگر به نام یحیی السنوار ثبت خواهد شد. در پی این ماجرا، فرصتی فراهم آمد تا گزارشی تهیه کنیم و بررسی کنیم که اصول تعیین نام برای خیابان‌ها و کوچه‌های یک شهر باید بر چه مبنایی باشد. همچنین تغییر نام خیابان‌ها و کوچه‌هایی که سال‌هاست مردم با آن‌ها آشنا هستند، چه تاثیرات مثبت و منفی می‌تواند داشته باشد.
برای تعیین نام‌های کوچه‌ها و خیابان‌های یک شهر، نکات مختلفی باید مدنظر قرار گیرد تا این نام‌ها با هویت شهری ارتباط داشته و موجب سردرگمی نشوند. نام‌ها باید با فرهنگ و تاریخچه شهر سازگار باشند و باعث تقویت حس تعلق مردم به مکان زندگی‌شان شوند. به عنوان مثال، استفاده از نام شخصیت‌های تاریخی برجسته یا مکان‌های فرهنگی می‌تواند اثرات مثبتی بر روابط شهروندان با محیط شهری داشته باشد. علاوه بر این، سادگی و قابلیت تلفظ بودن نام‌ها بسیار مهم است تا افراد بتوانند به راحتی آن‌ها را در مکالمات روزمره و آدرس‌دهی‌ها استفاده کنند. از طرفی، تناسب نام‌ها با ویژگی‌های جغرافیایی و خصوصیات محله‌ها هم کمک می‌کند تا مردم بتوانند راحت‌تر محل‌های مختلف شهر را شناسایی کنند.
یک نکته دیگر که اهمیت زیادی دارد، پرهیز از تکرار نام‌ها در یک منطقه است. این اقدام باعث کاهش مشکلات در شناسایی مکان‌ها و تسهیل روند حمل‌ونقل می‌شود. همچنین، نام‌ها می‌توانند حاوی اطلاعات خاصی درباره تاریخچه یا ویژگی‌های خاص آن ناحیه باشند که کمک زیادی به مسافران و رانندگان در یافتن مقاصد می‌کند. در همین راستا، باید توجه ویژه‌ای به استانداردهای قانونی مربوط به نام‌گذاری داشت تا از انتخاب نام‌های تحریک‌آمیز یا توهین‌آمیز جلوگیری شود.
مشارکت شهروندان در فرآیند نام‌گذاری نیز می‌تواند به بهبود رابطه مردم با فضای شهری کمک کند، زیرا نام‌هایی که نظر عموم را جلب می‌کنند، معمولاً دارای ارتباط عمیق‌تری با هویت شهری هستند. همچنین، به منظور حفظ تنوع و جلوگیری از یکنواختی، بهتر است از انتخاب نام‌های مشابه برای مناطق مختلف پرهیز شود. به‌طور کلی، نام‌گذاری خیابان‌ها و کوچه‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که نه تنها نیازهای حمل‌ونقل و شناسایی آدرس‌ها را برآورده کند، بلکه به تاریخ و فرهنگ شهر احترام بگذارد.
تغییر نام یک محله یا خیابان که سال‌ها در ذهن شهروندان با آن نام آشنا هستند و ارتباط عاطفی و تاریخی با آن دارند، می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر افراد و جامعه داشته باشد. این تغییرات ممکن است باعث بروز احساسات منفی، سردرگمی و بی‌اعتمادی در بین شهروندان شود. در ادامه برخی از این تأثیرات منفی ذکر می‌شود:
اختلال در هویت شهری: نام‌ها بخشی از هویت یک شهر و حتی مردم آن هستند. تغییر نام‌ها می‌تواند احساس تعلق به مکان را ضعیف کرده و ارتباط روحی و فرهنگی افراد با محله‌ها و خیابان‌های خود را کاهش دهد.
سردرگمی و مشکلات در شناسایی مکان‌ها: به ویژه برای افرادی که سال‌ها با آن نام آشنا بوده‌اند، تغییر نام می‌تواند منجر به سردرگمی شود. این مشکل زمانی بیشتر جدی می‌شود که در سیستم‌های آدرس‌دهی یا حمل‌ونقل نیز استفاده از نام قدیمی هنوز رایج باشد، و به اشتباه مردم از نام قدیم استفاده کنند.
از بین رفتن خاطرات و میراث فرهنگی: مردم ممکن است به نام قدیمی محله‌ها یا خیابان‌ها یادآور خاطرات مشترکشان، روابط اجتماعی یا رویدادهای مهمی باشند. تغییر نام می‌تواند این خاطرات را دچار اختلال کرده و به نوعی میراث فرهنگی مردم از بین برود.
عدم پذیرش توسط شهروندان: تغییر نام می‌تواند منجر به نارضایتی عمومی و مقاومت در برابر تغییرات شود، به ویژه زمانی که این تغییر بدون مشاوره یا در نظر گرفتن نظر مردم انجام شود. چنین تغییراتی می‌توانند باعث بی‌اعتمادی به تصمیم‌گیری‌های شهری شوند.
مشکلات قانونی و اداری: برای شهروندانی که عادت به استفاده از نام قبلی دارند، تغییر نام می‌تواند مشکلات اداری ایجاد کند، از جمله در ثبت آدرس‌ها، اسناد و مدارک یا در فرآیندهای روزمره مانند ارسال پست یا کالا.
در نهایت، تغییر نام‌هایی که با هویت و خاطرات مردم پیوند خورده است، ممکن است تأثیرات منفی بلندمدتی داشته باشد و احساس ارتباط مردم با محیط پیرامونشان را تحت‌الشعاع قرار دهد.
