به گزارش ایسنا و به نقل از healthline، سوربیتول، که به نام‌های D-سوربیتول، ۵۰-۷۰-۴، E۴۲۰ و D-گلوکیتول نیز شناخته می‌شود، نوعی کربوهیدرات است که در دسته‌ای از الکل‌های قندی به نام پلی‌ال‌ها قرار می‌گیرد. این ترکیب محلول در آب به طور طبیعی در برخی میوه‌ها از جمله سیب، زردآلو، خرما، توت، هلو، آلو و انجیر یافت می‌شود، همچنین به‌طور صنعتی از شربت ذرت تولید می‌شود و در غذاهای بسته‌بندی شده، نوشیدنی‌ها و داروها مورد استفاده قرار می‌گیرد. سوربیتول به‌طور تجاری برای حفظ رطوبت، افزودن شیرینی، و ایجاد بافت در محصولات استفاده می‌شود و ممکن است از نظر سلامتی گوارشی و دهانی نیز مفید باشد.
مزایا و کاربردها
سوربیتول یک الکل قندی است که به دلایل مختلفی به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود. اولاً، الکل‌های قندی معمولاً در غذاها و نوشیدنی‌ها به جای شکر سنتی برای کاهش محتوای کالری آن‌ها استفاده می‌شوند. سوربیتول حدود دو سوم کالری شکر معمولی را دارد و تقریباً ۶۰ درصد از شیرینی آن را فراهم می‌کند، همچنین این ترکیب به‌طور کامل در روده کوچک هضم نمی‌شود. بخشی از آن که از روده کوچک عبور می‌کند، وارد روده بزرگ می‌شود و در آنجا توسط باکتری‌ها تخمیر می‌شود، که موجب می‌شود کالری کمتری جذب شود.
دوم، این شیرین‌کننده معمولاً به غذاهایی که برای افراد مبتلا به دیابت بازاریابی می‌شوند، افزوده می‌شود. دلیل این امر این است که سوربیتول هنگام مصرف تأثیر زیادی بر سطح قند خون ندارد، برخلاف غذاهایی که با شیرین‌کننده‌های سنتی مانند شکر تهیه می‌شوند. سوم، برخلاف شکر معمولی، الکل‌های قندی مانند سوربیتول به تشکیل حفره‌های دندانی کمک نمی‌کنند. به همین دلیل است که اغلب برای شیرین کردن آدامس‌های بدون شکر و داروهای مایع استفاده می‌شوند. در حقیقت، سازمان غذا و دارو (FDA) اذعان کرده است که الکل‌های قندی مانند سوربیتول ممکن است برای سلامت دهان مفید باشند. این براساس یک مطالعه است که نشان داد سوربیتول ممکن است نسبت به شکر معمولی خطر ایجاد حفره را کاهش دهد، هرچند نه به اندازه سایر الکل‌های قندی.
عوارض جانبی و احتیاط‌ها
مصرف سوربیتول یا سایر الکل‌های قندی در مقادیر زیاد می‌تواند در برخی افراد موجب نفخ و اسهال شود. به نظر می‌رسد سایر عوارض جانبی این ماده نادر باشد. رایج‌ترین شکایت گزارش‌شده، اسهال است، اگرچه ممکن است با گرفتگی شکم یا حالت تهوع همراه باشد. با این حال، در حالی که برخی از مسهل‌ها می‌توانند موجب وابستگی شوند و نباید برای مدت طولانی استفاده شوند، سوربیتول به‌عنوان یک مسهل غیرتحریکی و کم‌خطر در نظر گرفته می‌شود. با توجه به اینکه سوربیتول از طریق جذب مایعات به روده‌ها برای تحریک فعالیت روده‌ای عمل می‌کند، باید تنها طبق دستور مصرف شود. با وجود عوارض جانبی احتمالی، سوربیتول توسط بسیاری از مقامات بهداشتی جهانی، از جمله سازمان غذا و دارو (FDA)، کمیته متخصصین مشترک FAO/WHO در مورد افزودنی‌های غذایی (JECFA) و اتحادیه اروپا به‌عنوان ماده‌ای ایمن برای مصرف تأیید شده است.
دوز و نحوه مصرف
سوربیتول برای استفاده به‌عنوان مسهل به‌صورت محلول مایع خوراکی در دسترس است. شما می‌توانید آن را همراه با یک لیوان آب یا مخلوط شده با نوشیدنی‌های طعم‌دار مصرف کنید، چه با غذا و چه بدون غذا. دوز توصیه شده متغیر است. برخی مطالعات نشان می‌دهند که احتمال بروز عوارض جانبی ناخواسته زمانی بیشتر می‌شود که روزانه ۱۰ گرم یا بیشتر مصرف کنید. علاوه بر این، یک مطالعه نشان داده که عدم جذب مناسب سوربیتول بیشتر با دوزهای ۱۰ گرم به بالا، حتی در افراد سالم، رخ می‌دهد. سازمان غذا و دارو (FDA) ایجاب می‌کند که بر روی برچسب‌های غذاهایی که می‌توانند مصرف روزانه بیش از ۵۰ گرم سوربیتول را سبب شوند، هشدار زیر ذکر شود: «مصرف بیش از حد ممکن است اثر مسهلی داشته باشد.» این به این دلیل است که مصرف بیش از حد سوربیتول می‌تواند موجب عوارض گوارشی شدید و عدم تعادل الکترولیتی شود، اگرچه شواهدی مبنی بر اینکه این ترکیب می‌تواند سمی باشد وجود ندارد.
تداخلات دارویی
مصرف سوربیتول همراه با کلسیم یا سدیم پلی‌استایرن سولفونات که برای درمان سطوح بالای پتاسیم خون تجویز می‌شوند، می‌تواند منجر به تداخلات خطرناکی شود و حتی به مرگ بافت‌های روده‌ای بینجامد. اگر قصد دارید از سوربیتول برای رفع یبوست استفاده کنید، از مصرف همزمان آن با سایر مسهل‌ها خودداری کنید، مگر آنکه پزشک شما به صراحت این ترکیب را توصیه کرده باشد. شرایط نگهداری و استفاده سوربیتول در بیشتر موارد باید در دمای اتاق، یعنی حدود ۲۵ درجه سانتی‌گراد، نگهداری شود. از انجماد یا قرار دادن آن در محیط‌های گرم پرهیز کنید، زیرا این شرایط می‌تواند عمر مفید محصول را کاهش دهد. محصولات مختلف سوربیتول، بسته به نوع و برند، دارای طول عمر مفید متفاوتی هستند، اما معمولاً اگر به درستی نگهداری شوند، بین ۶ تا ۱۲ ماه ماندگاری دارند. پس از انقضای محصول، از مصرف آن خودداری کنید و آن را به روش‌های ایمن، مانند شرکت در برنامه‌های بازپس‌گیری دارو یا سایر روش‌های معتبر دفع، دور بریزید تا سلامت محیط زیست و افراد حفظ شود.
بارداری و شیردهی
اگرچه تحقیقات بالینی درباره اثرات مصرف سوربیتول در دوران بارداری و شیردهی محدود است، اما به طور کلی پلی‌ال‌ها و الکل‌های قندی، در صورت مصرف متعادل، ایمن تلقی می‌شوند. با این حال، همانند هر دارو یا مکمل دیگری، توصیه می‌شود پیش از مصرف سوربیتول در این دوران، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. استفاده در گروه‌های خاص سوربیتول، در صورت مصرف صحیح، معمولاً به‌عنوان یک مسهل کم‌خطر برای اکثر افراد شناخته می‌شود. با این وجود، برخی گروه‌ها بهتر است از مصرف آن خودداری کنند. برای استفاده از سوربیتول در کودکان، باید با احتیاط عمل کرد. توصیه می‌شود پیش از تعیین دوز مناسب، با پزشک مشورت شود. افرادی که مشکلات گوارشی پیشین دارند یا نسبت به ترکیبات خاص حساس هستند نیز ممکن است بخواهند از مصرف سوربیتول خودداری کنند. این موضوع به‌ویژه شامل افرادی می‌شود که از رژیم کم FODMAP پیروی می‌کنند. این رژیم غذایی، که برای حذف برخی انواع کربوهیدرات‌ها طراحی شده، معمولاً توسط افرادی با سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) دنبال می‌شود. ازآنجاکه سوربیتول یک پلی‌ال است، مصرف آن برای این افراد توصیه نمی‌شود، همچنین همانند دیگر داروها، بهتر است قبل از مصرف سوربیتول و تعیین دوز مناسب، با پزشک خود مشورت کنید، به‌ویژه اگر به بیماری‌های مزمن مبتلا هستید.
انتهای پیام
