ورود به بازارهای مالی، به ویژه ارزهای دیجیتال، فرصت‌های معاملاتی و کسب درآمد متعددی را ارائه می‌دهد. بازار ارزهای دیجیتال به عنوان یک محیط پویا، امکان انجام معاملات اسپات یا فوری (نقدی) را فراهم می‌کند که یکی از روش‌های رایج کسب سود است.
معاملات اسپات تنها به ارزهای دیجیتال محدود نمی‌شوند؛ بلکه می‌توان جفت ارزها، سهام شرکت‌ها و کالاها را نیز در این بازارها معامله کرد. این تنوع، فرصت‌های گسترده‌ای را برای سرمایه‌گذاران با استراتژی‌های مختلف ایجاد می‌کند. در این مقاله به مفهوم اسپات چیست و بررسی آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که چرا مفهوم اسپات از اهمیت بالایی برخوردار است و چگونه این مفهوم به ایجاد فرصت‌ها و کاهش ریسک در معاملات مالی کمک می‌کند.
معامله اسپات یا اسپات تریدینگ (Spot Trading) که معامله فوری یا نقدی هم خوانده می‌شود نوعی از معامله است که باتوجه‌به قیمت لحظه‌ای انجام می‌شود. در معامله اسپات شما در همان لحظه هزینه را پرداخت می‌کنید و ارز دیجیتال یا هر دارایی موردنظر دیگر را دریافت می‌کنید. بنابراین معامله اسپات در برابر قراردادهای آتی (Futures) قرار دارد و بزرگ‌ترین تفاوت هم این است که از اهرم خبری نیست.
تفاوت اصلی بین قراردادهای اسپات و قراردادهای آتی در ارزش زمانی پرداخت است که اعتبارهای زمانی و میزان سود مورد استفاده در معاملات آتی را تعیین می‌کند. همچنین در معامله اسپات شما نمی‌توانید از اهرم استفاده کنید. به‌عنوان مثال: اگر قصد خرید بیت کوین را دارید، بدون اعمال اهرم، مقدار درخواستی برای شما ارسال می‌شود.
وقتی شما در صرافی ارز دیجیتال، یک بیت کوین را به قیمت ۱۰۰,۰۰۰ دلار خریداری می‌کنید، همان لحظه پول از حساب شما کسر و بیت‌کوین به کیف پول شما واریز می‌شود. شما می‌توانید آن را نگهداری کنید یا هر زمان که قیمت مناسب بود، به فروش برسانید.
مفهوم اسپات چست و بازار اسپات معمولاً در ارتباط با قیمت‌گذاری در بازار جفت ارزها، ارزهای دیجیتال و بازار کالاهای مختلف از جمله: نفت، محصولات کشاورزی و غیره مورد توجه قرار می‌گیرد. دلیل این موضوع این است که در معاملات فیوچرز (آتی)، معمولاً قیمت مبتنی‌بر نرخ ارزش لحظه‌ای کالاها به‌عنوان یکی از عوامل اصلی در تعیین قیمت معاملات آتی مطرح است.
همچنین قیمت اسپات می‌تواند تحت‌تأثیر تغییرات روزمره در عرضه‌وتقاضا، نرخ بازدهی بدون ریسک برای دارندگان کالا و هزینه‌های مربوط به ذخیره‌سازی تعیین شود. به‌عبارت دیگر، یک قرارداد آتی با تاریخ انقضای طولانی‌تر، ممکن است نیازمند هزینه ذخیره‌سازی گران‌تری نسبت به یک قرارداد با تاریخ انقضای نزدیک‌تر باشد.
به‌این‌صورت، بازارهای نقدی می‌توانند از طریق صرافی‌ها فعالیت کنند و انجام معاملات در هر مکانی که شرایط لازم برای انجام معامله مهیا باشد، صورت گیرد.
بازار اسپات یا نقدی در دنیای ارزهای دیجیتال به‌عنوان محیطی تعریف می‌شود که در آن دارایی‌های دیجیتال به‌صورت فوری معامله و تسویه می‌شوند. در این بازار، معامله به‌صورت لحظه‌ای صورت می‌گیرد و معامله‌گران، ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را خریدوفروش می‌کنند.
در بازار اسپات ارز دیجیتال فروشندگان و خریداران حضور دارند و از اوردربوک‌ها (دفاتر سفارش) برای ثبت معاملات خود استفاده می‌کنند. فروشندگان با مشخص‌کردن یک قیمت فروش یا سفارش خاص، قصد فروش دارایی خود را دارند؛ و خریداران نیز برای هر توکن دیجیتالی با قیمت پیشنهادی خود یا با سفارش خاص، خرید را اعلام می‌کنند (سفارش ارز دیجیتال را ثبت می‌کنند). قیمت پیشنهادی، بالاترین قیمتی است که خریدار برای خرید پرداخت می‌کند.
اوردربوک دو طرف دارد: یک سمت برای خریداران و طرف دیگر برای فروشندگان. اوردر بوک پیشنهادات و درخواست‌ها را ثبت می‌کند. به‌عنوان مثال، در معاملات لحظه‌ای، اگر یک خریدار درخواست خرید بیت کوین را ثبت کند، این معامله به‌صورت فوری به‌سمت پیشنهادات ارسال می‌شود. هنگامی‌که یک فروشنده با ویژگی‌های مشابه از پلتفرم معاملاتی ارز دیجیتال در حال فروش است، این معامله به‌صورت خودکار انجام می‌شود.
در نتیجه، وجود بازار نقدی در ارزهای دیجیتال به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا به‌راحتی و باسرعت، معاملات خود را انجام دهند و به واکنش‌های نرخ‌ها و تغییرات قیمت‌ها پاسخ دهند.
در ادامه این که اسپات چیست به چگونگی کارکرد این نوع از معاملات می‌پردازیم. بازارهای اسپات یکی از مهم‌ترین اجزای بازارهای مالی هستند که به‌صورت لحظه‌ای و نقدی کار می‌کنند. در واقع خریدار و فروشنده فوراً با یکدیگر توافق می‌کنند و معامله را انجام می‌دهند.
برای درک بهتر این موضوع، به یک مثال توجه کنید. بازار بورس تهران نیز یک بازار اسپات یا خرید و فروش نقدی است که در آن، معامله‌گران می‌توانند سهام شرکت مورد نظر خود را به‌صورت فوری و نقدی، خرید و فروش کنند.
در مورد بازارهای اسپات، تسویه معامله به‌طور معمول در تاریخ معینی صورت می‌گیرد که در آن تاریخ، دارایی و محصول قابل معامله به خریدار تحویل می‌شود. در معاملات آتی (فیوچرز) معمولاً تسویه را به آینده موکول می‌کنند. اما همان‌طور که گفتیم، در معاملات اسپات، تسویه به‌صورت فوری و در لحظه انجام می‌شود.
با توجه به اهمیت بازارهای اسپات در معاملات و دنیای مالی، تحلیل و داشتن درک عمیق از عملکرد و نقش این بازارها برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بسیار حیاتی و مهم است.
انواع اصلی بازار معاملات اسپات شامل موارد زیر است:
بازار ارز اسپات فارکس: در بازارهای ارز اسپات فارکس، جفت ارزهای مختلف به نرخ اسپات معامله می‌شوند و به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار معاملات اسپات دنیا شناخته می‌شود. از جمله معاملات شایع در این بازار، معامله دلار آمریکا (USD) با سایر ارزها، مانند: یورو (EUR) یا پوند (GBP) است.
بازار سهام اسپات: در بازارهای سهام، سهام شرکت‌ها به‌صورت نقدی خریداری می‌شوند. این بازار به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران سهام اجازه می‌دهد تا به‌صورت لحظه‌ای، سهام را خریدوفروش کنند.
بازار اسپات کالاها: این بازار به معامله کالاهای مختلف، مانند: نفت خام، طلا، نقره و محصولات کشاورزی معروف است. معاملات اسپات کامودیتی‌ها بر اساس نرخ‌های لحظه‌ای صورت می‌گیرد.
بازار اسپات ارزهای دیجیتال: در بازار اسپات کریپتو، ارزهای دیجیتالی مانند: بیت کوین و اتریوم به نرخ اسپات خریدوفروش می‌شوند.
بازار معاملات اسپات، نقش اساسی را در معامله دارایی‌ها و تشکیل نرخ‌های ارز، سهام و ارزهای دیجیتال دارد. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران از این بازار جهت معامله دارایی‌های خود در زمان حال و بدون تأخیر استفاده می‌کنند تا به تأثیرات نرخ‌ها و تغییرات بازار پاسخ دهند.
برای انجام معامله اسپات در بازار ارزهای دیجیتال، مراحل زیر را طی کنید:
معامله‌گران می‌توانند از استراتژی‌های متنوعی در معاملات اسپات استفاده کنند:
در حال حاضر مهم‌ترین بازارهای آتی و اسپات عبارت‌اند از:
در معاملات فرابورس، قیمت ممکن است بر اساس نرخ لحظه‌ای یا آینده تعیین شود ولی نسبت به بازارهای معاملاتی دیگر استاندارد نیستند. بنابراین، شرایط معامله به توافق خریدار یا فروشنده وابسته است. معمولاً معاملات سهام در بازار فرابورس به‌صورت لحظه‌ای انجام می‌شوند؛ درحالی که معاملات آتی معمولا لحظه‌ای نیستند.
بازارهای اسپات و فرابورس هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خود را با تأثیرگذاری بزرگی در اقتصاد جهانی دارند. از این‌رو، اهمیت تفاوت‌ها و تطابق‌های آنها برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بسیار مهم است.
در کل، معامات اسپات نقش مهمی را در جهان مالی ایفا می‌کنند و مفاهیم اساسی و تأثیرات آنها بر بازارهای مالی برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران، بسیار حیاتی است. بهره‌گیری از این اصول و تعامل در بازار اسپات می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا از فرصت‌ها استفاده کنند و ریسک‌ها را کاهش دهند.
بررسی کارمزدها: قبل از انتخاب پلتفرم معاملاتی، ساختار کارمزد آن را بررسی کنید تا هزینه‌های پنهان شما را غافلگیر نکند.
تحقیق کامل قبل از معامله: همیشه درباره دارایی که قصد خرید آن را دارید تحقیق کنید. در مورد ارزهای دیجیتال، مطالعه وایت‌پیپر، تیم توسعه‌دهنده و کاربردهای پروژه ضروری است.
استفاده از سفارش‌های محدود: به جای سفارش‌های بازاری، سعی کنید از سفارش‌های محدود استفاده کنید تا قیمت خرید و فروش دلخواه خود را تعیین کنید.
توزیع سرمایه: تمام سرمایه خود را روی یک دارایی متمرکز نکنید. پرتفوی متنوعی از دارایی‌ها ایجاد کنید تا ریسک را کاهش دهید.
مدیریت ریسک: هرگز بیش از مقداری که توان از دست دادن آن را دارید، سرمایه‌گذاری نکنید. قانون ۱-۲% را رعایت کنید که توصیه می‌کند در هر معامله بیش از ۱-۲ درصد کل سرمایه خود را ریسک نکنید.
استفاده از کیف پول‌های امن: اگر قصد نگهداری بلندمدت دارایی‌های دیجیتال را دارید، آنها را به کیف پول‌های شخصی و ترجیحاً سخت‌افزاری منتقل کنید.
پرهیز از معامله احساسی: تصمیمات خود را بر اساس تحلیل و استراتژی بگیرید، نه احساسات لحظه‌ای یا ترس از دست دادن فرصت (FOMO).
بله، معاملات اسپات به دلیل سادگی و ریسک کمتر، معمولاً برای افراد مبتدی مناسب‌تر از معاملات اهرمی یا آتی هستند. با این حال، حتی در معاملات اسپات نیز باید اصول مدیریت ریسک را رعایت کنید.
در معاملات اسپات، شما تنها با سرمایه خود معامله می‌کنید، در حالی که در معاملات مارجین، از سرمایه قرض گرفته شده (اهرم) برای افزایش قدرت خرید استفاده می‌کنید. معاملات مارجین می‌تواند سود بیشتری به همراه داشته باشد، اما ریسک از دست دادن سرمایه نیز بالاتر است.
خیر، در معاملات اسپات سنتی امکان فروش استقراضی وجود ندارد. برای شورت کردن باید از معاملات مارجین یا آتی استفاده کنید. با این حال، برخی پلتفرم‌ها گزینه‌های مختلفی برای فروش استقراضی ارائه می‌دهند.
زمان بندی بازار کار دشواری است و حتی متخصصان نیز نمی‌توانند همیشه بهترین زمان را پیش‌بینی کنند. استراتژی خرید منظم و تدریجی (DCA) یکی از روش‌های محبوب برای ورود به بازار است که ریسک زمان‌بندی را کاهش می‌دهد.
بله، برخی معامله‌گران با استفاده از استراتژی‌های مختلف مانند اسکالپینگ یا معاملات روزانه، به دنبال کسب سود از نوسانات کوتاه‌مدت در بازارهای اسپات هستند. با این حال، این روش‌ها نیازمند دانش، تجربه و زمان کافی برای تحلیل بازار است.
در این مقاله به بررسی مفهوم اسپات چیست پرداختیم. پی بردیم که معاملات اسپات به معاملاتی گفته می‌شود که به‌صورت نقدی و بدون اهرم صورت می‌گیرد؛ معاملات نقدی، نقطه مقابل معاملات فیوچرز است.
اسپات نسبت به بازار فیوچرز و دیگر بازارها دارای ریسک کمتری است. همچنین در معاملات فوری، کاربر دارایی را به‌صورت واقعی دریافت می‌کند. یعنی شما اگر در بازار اسپات اقدام به خرید یک بیت کوین کنید، دقیقا همان لحظه یک بیت کوین را دریافت خواهید کرد.
