به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، جزیره قشم در ایام نوروز ۱۴۰۴ توانست عنوان پرمسافرترین مقصد گردشگری کشور را از آن خود کند. طبق گزارشهای رسمی، بیش از دو میلیون مسافر از طریق بنادر هرمزگان جابهجا شدند و در این میان، بیش از ۳۰۰ هزار خودرو از اسکله بندر پل به لافتِ جزیره قشم منتقل شد. این آمار نشان از رشد قابل توجه حضور مسافران در این جزیره زیبا دارد، اما در کنار این رونق گردشگری، مسائل اقتصادی و اجتماعی متعددی نیز در قشم جریان دارد که نباید از آنها غافل شد.
عباسی، فعال رسانهای منطقه، در گفتوگو با خبرنگار رکنا به بررسی ابعاد مختلف حضور گسترده گردشگران و همچنین تأثیر اتباع خارجی بر بازار قشم پرداخت. او تأکید کرد که قشم تنها یک مقصد تفریحی نیست، بلکه یک کانون اقتصادی مهم در جنوب ایران محسوب میشود. این منطقه، با توجه به موقعیت ویژه خود در حوزه تجارت آزاد، شاهد حضور فعالان اقتصادی، سرمایهگذاران داخلی و خارجی، و همچنین اتباعی است که در بخشهای مختلف تجاری این جزیره فعالیت دارند.
یکی از مهمترین نکاتی که عباسی به آن اشاره کرد، تأثیر حضور اتباع خارجی بر بازار قشم است. او اظهار داشت که بسیاری از اتباع خارجی، بهویژه افغانها، سرمایههای خود را برای حفظ ارزش پولشان به ایران منتقل کردهاند. این سرمایهها عمدتاً در حوزه املاک، دلار و تجارت به گردش درآمده و در برخی موارد منجر به ثبت شرکتهای سوری شده است. در تهران و برخی دیگر از شهرهای کشور، اتباع عمدتاً در حوزه دستفروشی و فروش اجناس در مغازهها فعالیت دارند، اما در قشم این شرایط متفاوت است.
عباسی با اشاره به منطقه درگهان، که قلب اقتصادی قشم بهشمار میرود، گفت: "بیش از ۸۰ درصد مغازهداران این منطقه را اتباع خارجی تشکیل میدهند." این امر، به گفته وی، به دلیل قرابتهای فرهنگی و مذهبی این افراد با برخی از بومیان منطقه شکل گرفته است. افغانهایی که در دبی فعالیت دارند، بهعنوان تأمینکنندگان اصلی کالا، اجناس را به هموطنان خود در قشم ارسال میکنند. این کالاها از طریق قایقها وارد جزیره شده و از آنجا که قشم منطقه آزاد محسوب میشود، از نظر قانونی مشمول قوانین سختگیرانه قاچاق کالا نمیشوند.
در سالهای اخیر، درگهان همواره یکی از مهمترین مقاصد خرید مسافران بوده است. با این حال، حضور گسترده اتباع و کاهش قیمت اجناس در این منطقه نسبت به سایر بخشهای قشم، موجب اعتراض کسبه محلی شده است. به گفته عباسی، مدتی قبل خط مسافربری بندرعباس-درگهان راهاندازی شد، اما به دلیل اعتراض گسترده کسبه بومی، این خط مسدود شد. این موضوع نشاندهنده حساسیتهای اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جزیره است.
یکی از تغییرات قابل توجه در سالهای اخیر، تبدیلشدن بسیاری از اتباع که در گذشته در نقش کارگر فعالیت میکردند، به کارفرما و صاحب مشاغل در قشم است. به گفته عباسی، این افراد با سبک زندگی قبیلهای، سرمایههای خود را بهصورت جمعی مدیریت کرده و در بخشهای مختلف بازار جزیره نفوذ کردهاند. در برخی مناطق، بهویژه درگهان، حضور آنها چنان پررنگ شده که عملاً کنترل بازار به دست آنها افتاده است.
حضور گسترده اتباع خارجی در قشم، علاوه بر مسائل اقتصادی، برخی نگرانیهای امنیتی را نیز در پی داشته است. برخی معتقدند که دولت ایران برای جلوگیری از بروز تهدیدات احتمالی، امتیازاتی را به این افراد ارائه داده است، بهویژه با توجه به تحولات سیاسی در افغانستان و قدرت گرفتن طالبان. با این حال، این موضوع همچنان جای بررسی دارد و اتخاذ سیاستهای دقیق در این زمینه بر عهده دولت و وزارت امور خارجه است.
یکی دیگر از موضوعات مورد بحث، صحت آمار ارائهشده درباره گردشگران قشم است. به گفته عباسی، آمار اعلامشده شامل تمامی افرادی است که به جزیره رفتوآمد داشتهاند، نه صرفاً گردشگران واقعی. بسیاری از این جابهجاییها به دلیل فعالیتهای اقتصادی و تجاری بومیان و اتباع صورت گرفته و ممکن است میزان واقعی گردشگران نوروزی کمتر از آمار رسمی باشد. این موضوع زمانی بیشتر نمایان میشود که مشاهده میشود برخی مناطق جزیره، بهرغم آمارهای ارائهشده، همچنان خلوت و کمجمعیت هستند، درحالیکه مناطقی مانند درگهان با افزایش چشمگیر جمعیت مواجه شدهاند.
در مجموع، قشم همچنان یکی از مهمترین مقاصد گردشگری ایران است، اما واقعیتهای اقتصادی و اجتماعی آن فراتر از آمارهای رسمی است. افزایش نفوذ اتباع در بازارهای جزیره، تغییر ترکیب جمعیتی و مسائل امنیتی از جمله چالشهایی هستند که در کنار فرصتهای اقتصادی و رونق گردشگری، باید بهدقت مورد بررسی قرار گیرند. آینده قشم به تصمیماتی بستگی دارد که نهتنها در سطح محلی، بلکه در سطح ملی اتخاذ خواهند شد. این جزیره، با تمام زیباییهای طبیعی و ظرفیتهای اقتصادی خود، نیازمند سیاستگذاری هوشمندانهای است که بتواند همزمان از فرصتهای گردشگری بهره ببرد و چالشهای موجود را مدیریت کند.
اخبار تاپ حوادث